Φίλες και φίλοι,
ξεκινάμε και επισήμως την Γ΄ Ιστοσυνάντηση Ποιητικής Μετάφρασης, που αυτή τη φορά ασχολείται μόνο με ποιήτριες, και μάλιστα Αμερικανίδες. (Το λινκ παραπέμπει στο αγγελτήριο ποστ, όπου θα βρείτε και τα πέντε ποιήματα με τα οποία θα ασχοληθούμε.) Σας ευχόμαστε καλή ανάγνωση, και περιμένουμε τα σχόλιά σας — αλλά και τις συμμετοχές σας.
Elinor Wylie - A Proud Lady
Hate in the world's hand
Can carve and set its seal
Like the strong blast of sand
Which cuts into steel.
I have seen how the finger of hate
Can mar and mould
Faces burned passionate
And frozen cold.
Sorrowful faces worn
As stone with rain,
Faces writhing with scorn
And sullen with pain.
But you have a proud face
Which the world cannot harm,
You have turned the pain to a grace
And the scorn to a charm.
You have taken the arrows and slings
Which prick and bruise
And fashioned them into wings
For the heels of your shoes.
From the world's hand which tries
To tear you apart
You have stolen the falcon's eyes
And the lion's heart.
What has it done, this world,
With hard finger-tips,
But sweetly chiseled and curled
Your inscrutable lips?
(1921)
_________________________
Το μίσος στο χέρι του κόσμου
Να σφραγίσει μπορεί, να διαμορφώσει
Σαν την ισχυρή ριπή της άμμου
Που το ατσάλι μπορεί να κόψει.
Έχω δει πώς του μίσους ο δάκτυλος
Να παραμορφώσει μπορεί και να πλάσει
Πρόσωπα καμένα από το πάθος
Κι άλλα παγωμένα πολύ.
Πρόσωπα θλιμμένα φαγωμένα
Σαν την πέτρα απ' τη βροχή,
Πρόσωπα που με περιφρόνηση μορφάζουν
Και σκυθρωπιάζουν με ντροπή.
Μα εσύ έχεις πρόσωπο περήφανο
Που ο κόσμος να βλάψει δεν μπορεί,
Έκανες τον πόνο σου ευγένεια
Και γοητεία τη μομφή.
Εσύ πήρες και τόξα και σφεντόνες
Που τραυματίζουν και τρυπούν
Και σε φτερά μεταμόρφωσες
Στα τακούνια σου να μπουν.
Απ’ του κόσμου το χέρι που θέλει
Να σε κάνει κομμάτια πολλά
Εσύ έκλεψες του γερακιού τα μάτια
Και του λέοντα την καρδιά.
Τι έχει κάνει ετούτος ο κόσμος
Με ακροδάκτυλα σκληρά,
Παρά γλυκά να τα σμιλέψει
Τα χείλη σου τ' ανεξιχνίαστα;
Μετάφραση: Ιφιμέδεια
_________________________
Το μίσος στο χέρι του κόσμου
Μπορεί να σκαλίσει και να θέσει τη σφραγίδα του
Σαν τη δυνατή ριπή της άμμου
Που σε διαπερνά σαν ατσάλι.
Έχω δει πώς το δάκτυλο του μίσους
Μπορεί να αλλοιώσει και να λιώσει
Πρόσωπα που φλέγονται από το πάθος
Και παγώνουν κοκαλωμένα.
Θλιμμένα πρόσωπα ξεπλένονται
Όπως η πέτρα στη βροχή
Πρόσωπα που μορφάζουν από περιφρόνηση
Και είναι βλοσυρά από πόνο.
Αλλά έχεις ένα υπερήφανο πρόσωπο
Που ο κόσμος δεν μπορεί να πειράξει
Έχεις μετατρέψει τον πόνο σε χάρη
Και τη περιφρόνηση σε γοητεία.
Έχεις πάρει τα βέλη και τις ασπίδες
Που τρυπούν και πονούν
Και τα μετέτρεψες σε φτερά
Για τα τακούνια των υποδημάτων σου.
Από το χέρι του κόσμου που προσπαθεί
Να σε διαλύσει
Έκλεψες το βλέμμα του γερακιού
Και τη καρδιά του λέοντα.
Τι έχει κάνει αυτός ο κόσμος
Με τα σκληρά ακροδάκτυλά του,
Από το να κόψει γλυκά και να περιστρέψει
Τα δυσκολονόητα χείλη σου?
Μετάφραση: Marialena
_________________________
Το μίσος του κόσμου
Λυγίζει και χαράζει
Σαν την ανεμοθύελλα
Που κόβει το ατσάλι
Γιατί έχω δει πώς ένα δάχτυλο που δείχνει με κακία
Μπορεί να καταστρέψει και να πλάσει
Τα πρόσωπα που καίνε με μανία
Τα πρόσωπα που μένουν παγερά
Θλιμμένα πρόσωπα, σκαμμένα
Όπως οι πέτρες στη βροχή
Συσπάσεις περιφρόνησης γεμάτα
Πρόσωπα βλοσυρά απ' την οδύνη
Μα συ έχεις πρόσωπο περήφανο
Ο κόσμος δε μπορεί να το πειράξει
Τον πόνο σου μετέτρεψες σε χάρισμα
Την περιφρόνηση την έκανες γοητεία
Τα βέλη πήρες που τρυπούν
Και τις σφεντόνες που χτυπούν
Και φτερωτά τα έκανες
Στα πόδια σου σανδάλια
Από το χέρι αυτού του κόσμου
Που προσπαθεί να σε διαλύσει
Έκλεψες του γερακιού τα μάτια
Έκλεψες την καρδιά του λιονταριού
Γιατί, τι άλλο καταφέρανε
Με τα σκληρά τους χέρια;
Απλά σου γλυκοχάραξαν
Το αίνιγμα στα χείλη.
Μετάφραση: Mauve_All
_________________________
Το μίσος στο χέρι του κόσμου
Σφραγίζει, χαράζει
Μανιασμένη άμμος
Που τρώει τ' ατσάλι.
Είδα του μίσους δάχτυλα
Να πλάθουν, ν' αλλοιώνουν
Πρόσωπα φλεγόμενα
Και πρόσωπα απαθή
Φθαρμένες όψεις θλιβερές
Βράχοι σκαμμένοι στη βροχή
Μάσκες περήφανες
Και πρόσωπα οδύνης.
Μα εσύ στέκεις περήφανη
Ο κόσμος δε σ' αγγίζει
Τον πόνο κάνεις χάρισμα
Το φθόνο γοητεία
Οι πέτρες και τα βέλη τους
Που σχίζουνε τη σάρκα
Γίναν' στα πόδια σου φτερά
Ψηλά να σ' ανεβάσουν.
Μέσ' απ� το χέρι το σφιχτό
Που πάει να σε συντρίψει
Πήρες καρδιά λεονταριού
Και γερακίσια μάτια
Και τι ο κόσμος πέτυχε
Παρά να σου λαξέψει
Το αδιόρατο αίνιγμα
Στις άκρες των χειλιών σου;
Μετάφραση: Nick Mavor
_________________________
Tο μίσος, στα χέρια του κόσμου,
λαξεύει κι αφήνει τη σφραγίδα του
σαν τη σφοδρή ριπή της άμμου
που χαράζει το ατσάλι.
Tα δάχτυλα του μίσους έχω δει
τι όψη δίνουνε σε πρόσωπα
που τα πυράκτωσε το πάθος
και ρήμαξαν παγώνοντας.
Θλιμμένα πρόσωπα, σκαμμένα
όπως η πέτρα απ' τη βροχή,
βασανισμένα από την καταφρόνια
σκοτεινιασμένα από τον πόνο.
Mα εσύ έχεις πρόσωπο περήφανο
που ο κόσμος δεν μπορεί να βλάψει,
και έκανες τον πόνο ευλογία,
την καταφρόνια έκανες χάρη.
Πήρες τις πέτρες και τα βέλη
που χτυπάνε και τρυπάν
και τα 'κανες να γίνουνε φτερά
στις φτέρνες των ποδιών σου.
Aπό τα χέρια αυτά του κόσμου
που πασχίζουνε να σε ξεσκίσουν
πήρες τα μάτια του αητού
και την καρδιά του λιονταριού.
Tι άλλο πέτυχε, αυτός ο κόσμος,
με ακροδάχτυλα τραχειά,
παρά με τέχνη να σμιλέψει τις γραμμές
των αινιγματικών χειλιών σου;
Μετάφραση: Π
_________________________
Το μίσος στο χέρι του κόσμου
Τη σφραγίδα του βάζει
Σαν τη δυνατή βολή της άμμου
Που τ’ ατσάλι χαράζει
Είδα το δάχτυλο του μίσους
Να παραμορφώνει
Πρόσωπα που καίγαν' από πάθος
Και ψυχρά σαν το χιόνι
Πρόσωπα που τα σκάβει η θλίψη
Σαν το κύμα τα βράχια
Πρόσωπα που σφαδάζουν με πόνο
Σκυθρωπά και μονάχα
Μα εσύ έχεις πρόσωπο λαμπρό
Που ποτέ δεν θα εκλείψει
Χάρη ο πόνος γίνεται εκεί,
Γοητεία η θλίψη
Τα βέλη τους και τις σφεντόνες
Που τρυπούν και μωλωπίζουν
Πήρες και τα 'κανες φτερά
Στις φτέρνες σου να φτερουγίζουν
Απ’ το χέρι του κόσμου που θέλει
Να σε κάνει κομμάτια
Πήρες την καρδιά του λιονταριού
Και του γερακιού τα μάτια
Το μόνο που μπορεί αυτός ο κόσμος
Είναι να δώσει γλυκιά καμπύλη
Με ακροδάχτυλα σκληρά
Στα αινιγματικά σου χείλη
Μετάφραση: cyrusgeo
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
26 comments:
Γκουχ, γκουχ, άρχεται η συνεδρίασις. Εγκαινιάζω επισήμως τον σχολιασμό, καταρχήν με πολλές ευχαριστίες στον οικοδεσπότη και με θαυμασμό γιά τους συμμετέχοντες.
Το μόνο σχόλιο που θα κάνω αυτή τη στιγμή -διότι είμαι σε πίεση στη δουλειά- είναι κάπως περίεργο. Όπως ομολόγησα κατ'ιδίαν σε mail στον Cyrusgeo, το ποίημα, ενώ στην αρχή μου φάνηκε καλό, όσο το μετέφραζα με απογοήτευσε (κατά πάσαν πιθανότητα κι εγώ αυτό, αλλά δεν βαριέσαι). Έχει ενδιαφέρον η διαπίστωση διότι με δίδαξε ότι η τέχνη -ας την ονομάσω έτσι- της μετάφρασης είναι μιά άκρως αποκαλυπτική διαδικασία. Και οδυνηρή ενίοτε, όπως διαπίστωσα.
Ιφιμέδεια, οι μικρές λέξεις και οι μικροί στίχοι αποτελούν πάντοτε πρόβλημα. Δεν είναι τυχαίο ότι κανείς δεν αποπειράθηκε να ακολουθήσει την ομοιοκαταληξία (ΑΒΑΒ) του πρωτοτύπου.
Τέτοια ποιήματα, όμως, είναι πρόκληση, και σε αναγκάζουν να ψάξεις για λύσεις "άβολες".
Τώρα που βλέπεις και άλλες 4 ματιές, πώς σου φαίνεται;
Τι έχουμε εδώ; Εμένα γιατί δεν με ενημέρωσε κανένας; Θέλω να παίξω κι'εγώ. Σε ποιον να απευθυνθώ;
Pan, ακολούθησε το λινκ στην αρχή του ποστ. Δες τα ποιήματα. Μετάφρασε όποια θέλεις. Στείλε τις μεταφράσεις μέσω e-mail. Απλό.
Δες, αν θες, και τις προηγούμενες δυο Ιστοσυναντήσεις (με κλικ στην αντίστοιχη κατηγορία δεξιά), ή κατέβασέ τις σε μορφή pdf (επίσης δεξιά).
Την καλημέρα μου, και σας ευχαριστώ πολύ για την διαφώτιση:)
Πω πω… Λοιπόν, αυτό το ποίημα της Wylie είχε τόσες μεταφραστικές και εκφραστικές δυσκολίες, και δεν του φαινότανε!! Μεταφράζοντάς το αλλά και διαβάζοντας και τις εκδοχές που δημοσιεύτηκαν εδώ, νομίζω ότι δεν είναι ένα ποίημα που μπορεί να λειτουργήσει στα ελληνικά. Νομίζω ότι κανείς μας δεν κατάφερε να αποδώσει ικανοποιητικά το ρυθμό και την ποιητικότητα των στίχων στην ελληνική γλώσσα.
Μου άρεσαν κάποιες στιγμές όπως το «Πρόσωπα που με περιφρόνηση μορφάζουν /
Και σκυθρωπιάζουν με ντροπή» της Ιφιμέδειας ή το «παρά με τέχνη να σμιλέψει τις γραμμές / των αινιγματικών χειλιών σου;» του Π και ομολογώ πως ήμουν αρκετά περίεργη να δω πώς μετέφρασαν οι άλλοι συμμετέχοντες κάποια σημεία που με δυσκόλεψαν πολύ, όπως τα στριφνά μονοσύλλαβα “mar and mould”.
Κάποιες επιλογές που είδα πάντως με δυσκόλεψαν λίγο και στην έκφραση και στην κατανόηση. Παράδειγμα το «και τα 'κανες να γίνουνε φτερά» του Π (το βρίσκω πλεοναστικό) ή το «Χάρη ο πόνος γίνεται εκεί» του Cyrusgeo (πού εκεί;). Τέλος πάντων, ας μην είμαι στρίτζω, νιώθω όπως ένιωθα και με Funeral Blues του Auden, μερικές καλές στιγμές αλλά από το τελικό αποτέλεσμα κάτι λείπει, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες, γμτ!!
Tast3r, zητώ συγγνώμη που ξεκίνησα με γκρίνια, αλλά έχω μια ευαισθησία στους περιαστικούς μύθους...
Mauve all, μα, στο πρόσωπο, φυσικά! Δεν είναι προφανές;
Mauve_All: Kακώς «το βρίσκεις» πλεοναστικό: EINAI πλεοναστικό! Kαι εγώ έχω τύψεις για αυτό, που προφανώς έγινε μόνο και μόνο για να φτάσει ο στίχος σε μήκος παρόμοιο με των υπολοίπων. Πέρα από το γενικό μούδιασμα που νοιώθω, άλλα που δεν με ενθουσιάζουν στη δική μου εκδοχή είναι το «ρήμαξαν», που είναι οριακά αποδεκτό ως μέση φωνή, και το ότι δεν μπόρεσα να κάνω έμμετρη την πρώτη στροφή (όπως έκανα τις υπόλοιπες). O στίχος που μου άλλαξε την πίστη μέχρι να βρω κάτι που θεώρησα αποδεκτό ήταν το mar and mould, βέβαια. Για το faces burned passionate είχα σκεφτεί και την εκδοχή «πρόσωπα παρανάλωμα του πάθους», αλλά δεν μπόρεσα να την κολλήσω με κάτι κατάλληλο για τον προηγούμενο στίχο.
Tο «εκεί» του cyrus και εμένα με ξενίζει: όταν το σκεφτείς γίνεται σαφές πού αναφέρεται, αλλά αρχικά σκοντάφτεις. Δεν μου αρέσει και το «εκλείψει». Kαι τα δύο φωνάζουν ότι έγιναν για χάρη της ομοιοκαταληξίας, που, όπως έχω ξαναπεί, θεωρώ ότι δεν της αξίζει να έχει προτεραιότητα.
Blast of sand δεν είναι «αμμοθύελλα»: κατά λάθος ή επίτηδες;
Iφιμέδεια και Mαριαλένα: Mου χτυπούν άσχημα τα «τακούνια» και τα «υποδήματα». Tο πρωτότυπο μου φαίνεται σαφής παραπομπή στον Eρμή, άρα φτερωτά πόδια ή σανδάλια - αλλά και χωρίς Eρμή, νομίζω πως φυσιολογική έκφραση στα ελληνικά είναι κάτι του τύπου «σου'δωσαν φτερά στα πόδια».
Mαριαλένα, τα ρήματα «ξεπλένοντας», «κόψει» και «περιστρέψει» δίνουν παραπλανητικό νόημα. Kαι γιατί «ασπίδες»;
Kαι δυό γενικές παρατηρήσεις, για να μου πείτε τη γνώμη σας. Tο mould σημαίνει διαπλάθω, ιδίως με καλούπι. Έτσι εμένα το σετ mould-burned-frozen μου δίνει την εντύπωση μεταφοράς από εικόνα χυτηρίου, όπου λειώνεις μέταλλο και παίρνει το τελικό του σχήμα όταν κρυώσει, αλλά δεν ξέρω αν έχω δίκιο. Δεύτερον (λιγότερο αβέβαιο), το curled μου φαίνεται πολύ καλοδιαλεγμένη λέξη, γιατί curl my lips σημαίνει και σουφρώνω τα χείλια.
Mould σημαίνει και "μουχλιάζω" -- επιτείνοντας έτσι την έννοια του mar.
Καλημέρα!!
Cyrus, φοβάμαι ότι το "εκεί" δεν είναι τόσο προφανές όσο νομίζεις. Δεν είναι ότι δε γίνεται κατανοητό καθόλου, αλλά σκέψου κάποιον που το διαβάζει χωρίς το πρωτότυπο μπροστά του. Δεν ξέρω κιόλας..
Συμφωνώ με τον Π, για το σετ mould- burnt - cold. Είναι ιδιαιτέρως προφανές, νομίζω, από όλο το ποίημα. Αλλιώς δεν κολλάει καθόλου και το hate in the world's hand. Ουσιαστικά παρουσιάζει την κοινωνία ως το γλύπτη που με την κακία και την περιφρόνησή του μπορεί να διαπλάσει (αρνητικά) την προσωπικότητα όσων ξεφεύγουν από τη νόρμα. Αυτό ενισχύεται και από άλλες επιλογές της Wylie όπως το chiseled και το curled.
Και τώρα, τα ελληνικά: επέλεξα να γράψω "το μίσος του κόσμου" αντί για "το μίσος στο χέρι του κόσμου" γιατί αυτό το δεύτερο δε μου κάνει τίποτα στα ελληνικά! Νομίζω ότι δεν έχει νόημα. Όπως και το "finger of hate" αντί για "δάχτυλο του μίσους" που θέλει προσπάθεια εκ μέρους μου για να το καταλάβω (και να μην το παρερμηνεύσω, I must admit, χε χε), το ανέπτυξα σε "δάχτυλο που δείχνει με κακία" γιατί νομίζω ότι η εικονοποιία του είναι πιο... ελληνική (βλέπε Τασσώ Καββαδία κλπ). Δεν ξέρω πώς σας φαίνεται το σκεπτικό μου.
Το "εκλείψει" του Cyrus, έρχεται σε αντίθεση με το "λαμπρό" του προηγούμενου στίχου, αν δεν κάνω λάθος;
Η "αμμοθύελλά" μου είναι σαφώς αποτυχημένη. Η σωστή λέξη φυσικά είναι η "αμμοβολή". Αλλά το σκέφτηκα πολύ αργά. RIP..
Ναι, εκεί το πήγαινα...
«Mould σημαίνει και "μουχλιάζω"»: άρα πρόκειται για ακόμα μία εξαιρετικά καλοδιαλεγμένη λέξη.
«Αλλά το σκέφτηκα πολύ αργά. RIP»: Tα ποστ αυτά δεν είναι γραπτά εξετάσεων - εκ των υστέρων διορθώσεις επιτρέπονται!
«Kαι να μην το παρερμηνεύσω, I must admit, χε χε»: αυτός είναι και ο λόγος που εγώ αντικατέστησα τον ενικό με πληθυντικό.
(α) «"το μίσος στο χέρι του κόσμου" [...] δε μου κάνει τίποτα στα ελληνικά!».
(β) «το "finger of hate" [...] θέλει προσπάθεια εκ μέρους μου για να το καταλάβω».
Nομίζω πως και για τα δύο απάντηση είναι το «γλύπτης» που λες (το οποίο αποδεικνύεται τόσο από το chiseling του τέλους, όπως επίσης λες, όσο και από τα carving και sandblasting της αρχής). Tο α, επομένως, νομίζω πως σημαίνει το μίσος ως εργαλείο στα χέρια γλύπτη, ενώ για το β δεν συμφωνώ με την πρότασή σου, αφού γλυπτική γίνεται και με τα χέρια, όταν το υλικό είναι μαλακό.
...Πράγμα που δεν μπορεί παρά να μου φέρει στο νου τον αγαπημένο μου γλύπτη, τον Tζακομέττι, στα γλυπτά του οποίου η αίσθηση της δουλειάς των χεριών είναι τόσο έντονη που ο Zενέ φτάνει να τον αποκαλέσει (θετικά) «γλύπτη για τυφλούς», παρατηρώντας επίσης ότι «δεν κατασκευάζει τ΄ αντικείμενά του, τις μορφές του, με τα μάτια, αλλά με τα χέρια του. Δεν οπτασιάζεται, επαληθεύει.»
Θ=:-) cyrus, να του κάνουμε ένα ποστ;
"Mαριαλένα, τα ρήματα «ξεπλένοντας», «κόψει» και «περιστρέψει» δίνουν παραπλανητικό νόημα. Kαι γιατί «ασπίδες»;"
Καλημέρα, καλημέρα και χρόνια πολλά σε όλους τους αναγνώστες και συμμετέχοντες της ιστοσυνάντησης!
Π, γιατί χρησιμοποίησα αυτές τις συγκεκριμένες λέξεις και όχι άλλες? Προφανώς είναι κομμάτι της μεταφραστικής δυσκολίας απόδοσης των νοημάτων της Wylie και ήταν κατά την άποψή μου, πλησιέστερα στο νόημα που ήθελα να αποδώσω. Υπάρχει μια ηχώ "πολεμική" αν θέλεις στην απόδοσή μου, αλλά αυτό έχει να κάνει με την οπτική που εξέλαβα καθώς το αποκωδικοποιούσα.
A X A!
Πολύ ενδιαφέρουσες αυτές οι μεταφράσεις!
Θα τα ξαναδιαβάσω αναλυτικά και θα επανέλθω.
Επανήλθα!
Μου άρεσε πάρα πάρα πολύ η μετάφραση του cyrus (πάρα πολύ όμως!) και επίσης του Π.
Πολύ ωραία δουλειά!
Μπράβο παιδιά, πολύ ενδιαφέρον αυτό που κάνετε!
Π, να του κάνεις...
Μαριαλένα, χρόνια πολλά και σ' εσένα...
Σόφη, να 'σαι καλά, και να συμμετάσχεις, αν θες...
(Συγγνώμη, αλλά λόγω ανωτέρας βίας δεν μπορώ να υπεισέλθω ακόμη σε επιμέρους κριτική...)
Αν ήταν να αξιολογήσω τις μεταφραστικές προσπάθειες, η απόδοση του cyrusgeo υπήρξε εξαιρετική και με σεβασμό στο ρυθμό και την πλεχτή ομοιοκαταληξία της στροφής. Αν ποίηση είναι αυτό που χάνεται στη μετάφραση (ακραία κατ' εμέ άποψη) σίγουρα η μεταγραφή της στα ελληνικά είναι πάντα μια πρόκληση.
Ντόρα, δεν αξίζω τόσο καλά λόγια. Οι μεταφραστικές προσπάθειες όλων είναι αξιόλογες -- απλώς η καθεμιά έχει διαφορετική προσέγγιση και διαφορετικό στόχο.
Στη μετάφραση της ποίησης χάνονται πάρα πολλά -- αλλά γι' αυτό ασχολούμαστε...
Προστέθηκε άλλη μια μετάφραση, πάνω από τού Π.
Και η νέα μετάφραση είναι υπέροχη!
Πάρα πολύ μου άρεσε η μετάφραση του Nick Mavor. Έχει πολύ καλό ρυθμό, μικρούς στίχους που φέρνουν πιο κοντά στο πρωτότυπο, πολύ καλή! Επίσης μ' αρέσε που αποδίδει φύλο "Μα εσύ στέκεις περήφανη". Γνωρίζοντας λίγα πράγματα για τη ζωή της Wylie, μου ήταν μάλλον προφανές ότι το ποίημα είναι αυτο-αναφορικό αλλά μεταφραστκά δε θα τολμούσα να το αποδώσω. Well done!
sofi-k και Mauve_All σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Ομολογώ ότι εμένα δεν μου πολυαρέσει, προτιμώ αυτήν του cyrusgeo που προφανώς έχει δουλέψει πολύ και έχει συνδυάσει πολλά πράγματα. Ωστόσο η ποιητική μετάφραση μερικές φορές είναι δύσκολη έως ακατόρθωτη. θυμάμαι που προσπάθησα κάποτε να μεταφράσω κάποιο ποίημα ενός μοντέρνου ποιητή από την Νιγηρία και ω του θαύματος... προέκυψε ένας μαύρος Σολομός!! Θα με κυνηγάει όλη η Νιγηρία αν το πάρουνε χαμπάρι (εδώ, στην πλατεία της πόλης μου, υπάρχουν αρκετοί από εκεί και διαπίστωσα ότι τελευταία με αγριοκοιτάζουν). Επιγραμματικά αυτό που θα μπορούσα να πω είναι ότι συμφωνώ με το Νάσο Βαγενά που λέει ότι η μεταφορά της γλώσσας δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μεταφορά λέξεων, αλλά ως μεταφορά ολόκληρου του δημιουργικού συστήματος της μιας γλώσσας στο δημιουργικό σύστημα μιας άλλης γλώσσας. (εδώ κάνω τον έξυπνο αντιγράφοντας από ένα βιβλίο που περιέχει μεταξύ άλλων και θεωρεία ποιητικής μετάφρασης) !!
@Nick Mavor
Αυτό που αναφέρεις (ότι αναφέρει ο Βαγενάς), η Καραπάνου το περιγράφει ως "μετάγγιση". Κλίματος, γλώσσας, αίσθησης κλπ.
Ο Walter Benjamin στην περίφημη μεταφορά του αμφορέα γράφει:
«Όπως ακριβώς τα θραύσματα ενός αμφορέα, για να επιτρέπουν την συνάθρωσή τους, πρέπει να ακολουθούν το ένα το άλλο και στις μικρότερες λεπτομέρειες, δίχως να χρειάζεται να είναι όμοια, έτσι και η μετάφραση, αντί να εξομοιώνεται με το νόημα του πρωτότυπου, πρέπει μάλλον με αγάπη και μέχρι τις λεπτομέρειες να συμμορφωθεί στη δική της γλώσσα με τον τρόπο της απόβλεψης (Art des Meines) του πρωτότυπου έτσι ώστε, όπως τα θραύσματα είναι τα σπασμένα κομμάτια ενός αμφορέα, να κάνει και τα δύο να αναγνωρίζονται ως τα σπασμένα κομμάτια μιας μεγαλύτερης γλώσσας».
Είδες; Ο Walter Benjamin τα λέει καλύτερα από μένα...
Post a Comment