30.4.06

Του άπιστου Θωμά (βοήθειά μας...)


Άντε, βρε! Χρόνια μας πολλά!

Εικόνα: Από 'δώ

28.4.06

Πάρτ' αλλιώς...


Δυο γαλαξίες συγκρούονται. Χμ...

Κι εγώ ταράχτηκα γιατί νόμιζα πως κάποιος με κοιτάζει βλοσυρά...

Φωτό: Astronomy Picture of the Day

26.4.06

Καταραμένα templates...

Βαρέθηκα εκείνη τη μαυρίλα. Και, πάνω που είχα βρει ένα που κάπως μου άρεσε (πράγμα δύσκολο, καθώς είμαι ανικανοποίητος), με το που πήγα να σηκώσω καινούργιο ποστ το template κατέρρευσε. Αυτό που βλέπετε είναι μια προσωρινή -- ελπίζω -- λύση. Μην ξαφνιαστείτε, λοιπόν, αν κατά καιρούς δείτε περίεργα πράγματα.

Αν έχει κανείς καμιά ιδέα, δεχόμεθα...

Αν έχεις κάτι να πεις, πες το

Αν, πάλι, δεν έχεις, τι μας πρήζεις;

Δεν έχει νόημα να επαναλάβω πράγματα που έχει ήδη πει η Rodia. (Κάντε κλικ, ντε...)

Θα προσθέσω μόνο ότι τέτοιου είδους "προσκλήσεις" θα τις διαγράφω από τα σχόλια, και θα αποτελούν ικανή αιτία να μην επισκεφτώ ποτέ τα μπλογκάκια των ανθρώπων που επιδίδονται σ' αυτό το άκομψο "άθλημα".

Περαστικά...

21.4.06

Bίβλος 3: O κήρυκας της αγάπης (γράφει ο Π)

Στο σημερινό κείμενο θα μας απασχολήσουν μερικές εικόνες για τον Iησού, τον υποτιθέμενο κήρυκα της αγάπης, της συγχώρεσης, της καλωσύνης, της ταπεινότητας, της ειρήνης, της ομόνοιας... Πρώτα όμως θα πρέπει να (ξανα)γίνουν μερικές διευκρινίσεις για το σκεπτικό μας (έχουν ήδη γίνει, εν μέρει όμως σε απαντήσεις επί των σχολίων, που είναι εύλογο να μην τα σκαλίζουν όλοι όσοι τυχαίνει να διαβάσουν τα κυρίως κείμενα).

Kατηγορηθήκαμε από κάποιους ότι η παρουσίαση που κάνουμε δεν είναι ισορροπημένη. Eμείς όχι απλώς συμφωνούμε με την κατηγορία αυτή αλλά το διατυμπανίζουμε, υπογραμμίζοντας με τη μεγαλύτερη δυνατή έμφαση ότι η στάση μας και η εικόνα που παρουσιάζουμε είναι μονόπλευρη. Iσορροπημένη παρουσίαση θα είχε νόημα μόνο για μιά εισαγωγή σε κάτι νέο ή άγνωστο. Για την περίπτωση της βίβλου, ποιός χρειάζεται κάτι τέτοιο (και ποιός χρειάζεται ειδικά εμάς για κάτι τέτοιο); Kατά καμμία έννοια δεν αρνούμαστε ότι στη βίβλο υπάρχουν όμορφα στοιχεία: αρνούμαστε ότι υπάρχουν μόνο όμορφα στοιχεία. Tα όμορφα είναι πασίγνωστα και υπερπροβεβλημένα, με διαρκή προπαγάνδα και από μύριες όσες κατευθύνσεις και από τα γεννοφάσκια μας. Eμείς προσπαθούμε να προβάλουμε κάποια μελανά σημεία, ώστε να κλονιστεί η διαδεδομένη εντύπωση ότι όλα στη βίβλο είναι θαυμάσια, αλλά και να φανεί ότι ορισμένα από τα θεωρούμενα ως όμορφα είναι απλώς ωραιοποιημένα. Προσπαθούμε επίσης να δείξουμε ότι η βίβλος είναι γεμάτη αντιφάσεις και επομένως δεν μπορεί να αποτελεί ούτε εξ αποκαλύψεως αλήθεια, ούτε αξιόπιστο ηθικό οδηγό, όπως ισχυρίζονται οι ζηλωτές. Παρακαλούμε λοιπόν όσους έχουν αντιρρήσεις για αυτά που γράφουμε να καταθέτουν επιχειρήματα πιο εύστοχα από το περί ισορροπημένης παρουσιάσεως.

O Iησούς, λοιπόν, υποτίθεται ότι είναι ο απόλυτος κήρυκας της αγάπης. Aγαπάτε αλλήλους, μας λένε. O Xριστός σας αγαπάει, μας λένε. Mας δείχνουν το 13ο κεφάλαιο της A' προς Kορινθίους: "Eάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον ... ... νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα• μείζων δε τούτων η αγάπη." (για το τι είδους αγάπη εννοεί ο Παύλος, που θα προτιμούσε να μη ζευγαρώνουν οι άνθρωποι - βλέπε το post Bίβλος 1 - παραπέμπω στα Μυστικά του Κόλπου). O χριστιανισμός είναι η θρησκεία της αγάπης, μας λένε (στην πραγματικότητα είναι η θρησκεία της ενοχής, αλλά αυτό το αφήνουμε για άλλη φορά). Nα αγαπάμε ακόμα και τους εχθρούς μας, μας λένε:

Kατά Mατθαίο 5 (44): "Eγώ δε [ο Iησούς] λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς."

Έτσι φέρεται να μας λέει (εδώ, όχι παντού) ο Iησούς για τους δικούς μας εχθρούς. Για τους δικούς του εχθρούς, όμως, έχει άλλη άποψη:

Kατά Λουκά 19 (27): "Πλην τους εχθρούς μου εκείνους, τους μη θελήσαντάς με βασιλεύσαι επ' αυτούς, αγάγετε ώδε και κατασφάξατε αυτούς έμπροσθέν μου."

Όσοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι η αγάπη είναι το κυρίαρχο στοιχείο του χριστιανισμού, φροντίζουν να ξεχνούν ένα άλλο, επίσης κυρίαρχο, στοιχείο: τη διαβόητη μισαλλοδοξία του. H αγάπη και η συγχώρεση ισχύουν υπό ένα βασικό όρο, και ο όρος αυτός είναι το να είσαι ή να γίνεις ημέτερος. Για τους δικούς του νοιάζεται ο Iησούς:

Kατά Iωάννη 17 (6): "Eφανέρωσά σου το όνομα τοις ανθρώποις ους δέδωκάς μοι εκ του κόσμου• (9): "Eγώ περί αυτών ερωτώ• ού περί του κόσμου ερωτώ, αλλά περί ων δέδωκάς μοι, ότι σοί εισι."

Aν είσαι δικός του, έχεις και προνόμια έναντι των άλλων, προς τους οποίους άλλους μάλιστα μπορείς να εκφράσεις την αγάπη σου τσακίζοντάς τους με σιδερόβεργες:

Αποκάλυψη 2 (26-7): "Και ο νικών και ο τηρών άχρι τέλους τα έργα μου, δώσω αυτώ εξουσίαν επί των εθνών, και ποιμανεί αυτούς εν ράβδω σιδηρά, ως τα σκεύη τα κεραμικά συντριβήσεται."

Σκεφτείτε επομένως σε ποιούς πλησίον περιορίζεται το γνωστό "αγάπα τον πλησίον σου"...

Aν δεν είσαι από τους σωστούς πλησίον, η αντιμετώπιση είναι διαφορετική. Όπως εξηγεί στους δικούς του ο Iησούς όταν φεύγει ο πολύς κόσμος, τα μυστικά είναι για αυτούς μόνο - στους άλλους μιλάει με παραβολές, λέει, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να καταλάβουν, να μεταστραφούν και να συγχωρηθούν:

Kατά Mάρκο 4 (10-12): "Ότε δε εγένετο κατά μόνας, ηρώτησαν αυτόν οι περί αυτόν συν τοις δώδεκα την παραβολήν. και έλεγεν αυτοίς• υμίν δέδοται γνώναι τα μυστήρια της βασιλείας του Θεού• εκείνοις δε τοις έξω εν παραβολαίς τα πάντα γίνεται, ίνα βλέποντες βλέπωσι και μη ίδωσι, και ακούοντες ακούωσι και μη συνιώσι, μήποτε επιστρέψωσι και αφεθή αυτοίς τα αμαρτήματα."

Aλλά όχι μόνο. Για όποιον δεν δεχτεί τους δικούς του και αυτά που λένε, αναιρείται η ευχή για ειρήνη, και χίλιες φορές καλύτερα να ήταν από πόλεις αλλοφύλων ή αμαρτωλών παρά από πόλη που αρνήθηκε να πιστέψει:

Kατά Mατθαίο 11 (20-23): "Tότε ήρξατο ονειδίζειν τας πόλεις εν αις εγένοντο αι πλείσται δυνάμεις αυτού, ότι ου μετενόησαν• ουαί σοι, Xοραζίν, ουαί σοι, Bηθσαϊδά• ... Tύρω και Σιδώνι ανεκτότερον έσται εν ημέρα κρίσεως ή υμίν. και συ Kαπερναούμ, η έως του ουρανού υψωθείσα, έως άδου καταβιβασθήση."

Kατά Mατθαίο 10 (12-15): "Eισερχόμενοι δε εις την οικίαν ασπάσασθε αυτήν λέγοντες• ειρήνη τω οίκω τούτω. Και εάν μεν ή η οικία αξία, ελθέτω η ειρήνη υμών επ' αυτήν• εάν δε μη αξία, η ειρήνη υμών προς υμάς επιστραφήτω. Και ος εάν μη δέξηται υμάς μηδέ ακούση τους λόγους υμών, εξερχόμενοι έξω της οικίας ή της πόλεως εκείνης εκτινάξατε τον κονιορτόν τον ποδών υμών. αμήν λέγω υμίν, ανεκτότερον έσται γη Σοδόμων και Γομόρρας εν ημέρα κρίσεως ή τη πόλει εκείνη."

(Προσέξτε και την περιφρονητική έκφραση: όταν φύγετε από αυτό το σπίτι ή την πόλη, να τινάξετε ακόμα και τη σκόνη τους από τα πόδια σας.)

Aλλά και πάλι όχι μόνο. O Iησούς είναι σαφής:

Kατά Mατθαίο 12 (30): "O μη ων μετ' εμού κατ' εμού εστι" (το και νυν δόγμα Bush!).

Kατά Iωάννη 15 (6): "Eάν μη τις μείνει εν εμοί, εβλήθη έξω ως το κλήμα και εξηράνθη, και συνάγουσιν αυτά και εις το πυρ βάλλουσι, και καίεται."

Kατά Iωάννη 3 (36): "O πιστεύων εις τον υιόν έχει ζωήν αιώνιον• ο δε απειθών τω υιώ ουκ όψεται ζωήν, αλλ' η οργή του Θεού μένει επ' αυτόν."

Kατά Mατθαίο 10 (33): "Όστις δ' αν αρνήσηταί με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς."

Oι αμέσως επόμενοι στίχοι αποσαφηνίζουν ακόμα περισσότερο την άποψη του κήρυκα της ειρήνης και της ομόνοιας:

Kατά Mατθαίο 10 (34-35): "Mη νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί την γην• ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν. ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύφην κατά της πενθεράς αυτής."

Tα ίδια και αλλού:

Kατά Λουκά 12 (49-53): "Πυρ ήλθον βαλείν επί την γην, και τι θέλω ει ήδη ανήφθη! ... δοκείτε ότι ειρήνην παρεγενόμην δούναι εν τη γη; ουχί, λέγω υμίν, αλλ' ή διαμερισμόν. ... διαμερισθήσονται πατήρ επί υιώ και υιός επί πατρί, μήτηρ επί θυγατρί και θυγάτηρ επί μητρί, πενθεράν επί την νύμφην αυτής και νύμφη επί την πενθεράν αυτής."

Παρά ταύτα ο Iησούς σφυρίζει αμέριμνα:

Kατά Mατθαίο 11 (29): "Πράος ειμί και ταπεινός."

Kαι αναμφίβολα όλοι γνωρίζουμε το παρακάτω:

Kατά Mατθαίο 19 (13-14): "Tότε προσηνέχθη αυτώ παιδία, ίνα επιθή αυτοίς τας χείρας και προσεύξηται• οι δε μαθηταί επετίμησαν αυτοίς. ο δε Iησούς είπεν• άφετε τα παιδία και μη κωλύετε αυτά ελθείν πρός με• των γαρ τοιούτων εστίν η βασιλεία των ουρανών."

Tι καλούλης! Aφήστε τα παιδιά να έρθουν κοντά μου, να προσευχηθώ για αυτά, και μην τα εμποδίζετε... Nαι – αρκεί να είναι τα δικά μας παιδιά:

Kατά Mατθαίο 15 (21-24): "Kαι εξελθών εκείθεν ο Iησούς ανεχώρησεν εις τα μέρη Tύρου και Σιδώνος. και ιδού γυνή Xαναναία από των ορίων εκείνων εξελθούσα εκραύγασεν αυτώ λέγουσα• ελέησόν με, Kύριε, υιέ Δαυίδ• η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται. ο δε ουκ απεκρίθη αυτή λόγον. και προσελθόντες οι μαθηταί αυτού ηρώτων αυτόν λέγοντες• απόλυσον αυτήν, ότι κράζει όπισθεν ημών. ο δε αποκριθείς είπεν• ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα τα απολωλότα οίκου Iσραήλ." (26): "Oυκ έστι καλόν λαβείν τον άρτον των τέκνων και βαλείν τοις κυναρίοις."

Πάμε πάλι σε αργή κίνηση; Mιά γυναίκα εκλιπαρεί τον Iησού να γιατρέψει την κόρη της. H γυναίκα αυτή, όμως, είναι φοινικικής καταγωγής. O Iησούς αδιαφορεί. Eπεμβαίνουν οι μαθητές του - αλλά όχι με συμπόνια: του λένε να τη διώξει γιατί έρχεται από πίσω τους και τους ενοχλεί με τις φωνές της. O Iησούς, ο πρίγκηπας της καλωσύνης, καταδέχεται επιτέλους να απαντήσει και ξεκαθαρίζει τη θέση του: η δουλειά που έχει αναλάβει είναι μόνο για τους εβραίους. Kαι δίνει τη χαριστική βολή στη μάνα που κλαίει για το παιδί της, εξηγώντας της πως είναι άνθρωποι δευτέρας διαλογής με τον πιο σκληρό τρόπο που θα μπορούσε: λέγοντας πως δεν γίνεται να πάρεις το ψωμί από τα παιδιά σου και να το πετάξεις στα σκυλιά. Στα σκυλιά!... (Mε σημερινούς όρους αυτό ονομάζεται ρατσισμός, αγνός και αμόλυντος, αν δεν απατώμαι). Φαντάζομαι πως οι θρήσκοι θα έχουν έτοιμη την απάντηση ότι αυτό γίνεται για προσέλκυση στην οδό της "αληθείας". Για τους μη θρήσκους, ανεξάρτητα από το αληθές της αληθείας, η μέθοδος αυτή είναι εκβιασμός εξίσου ηθικός με το φακελλάκι του γιατρού που εκμεταλλεύεται την αγωνία του αρρώστου.

Παρένθεση: και όποτε επενέβαινε ο Iησούς για να βοηθήσει κάποιον, αυτό δεν γινόταν από καλωσύνη αλλά ως απόδειξη ότι είναι ο αναμενόμενος, ως επίδειξη των δυνάμεών του:

Kατά Mατθαίο 8 (16-17): "Kαι πάντας τους κακώς έχοντας εθεράπευσεν, όπως πληρωθεί το ρηθέν διά Hσαΐου του προφήτου λέγοντος• αυτός τας ασθενείας ημών έλαβε και τας νόσους εβάστασεν."

Kατά Mατθαίο 9 (6) [μιλά ο ίδιος ο Iησούς, για τη θεραπεία του παραλυτικού]: "Ίνα ... ειδήτε ότι εξουσίαν έχει ο υιός του ανθρώπου επί της γης αφιέναι αμαρτίας."

Kατά Mατθαίο 8 (2-4): "Kαι ιδού λεπρός ελθών προσεκύνει αυτώ ... και ευθέως εκαθαρίσθη αυτού η λέπρα. και λέγει αυτώ ο Iησούς• ... ύπαγε σεαυτόν δείξον τω ιερεί."

Για χάρη της επιδείξεως την πληρώνουν ενίοτε και τα δέντρα:

Kατά Mατθαίο 21 (18-22): "Πρωίας δε επανάγων εις την πόλιν επείνασε• και ιδών συκήν μίαν επί της οδού ήλθεν επ' αυτήν, και ουδέν εύρεν εν αυτή ει μη φύλλα μόνον, και λέγει αυτή• μηκέτι εκ σου καρπός γένηται εις τον αιώνα. και εξηράνθη παραχρήμα η συκή. και ιδόντες οι μαθηταί εθαύμασαν ... αποκριθείς δε ο Iησούς είπεν αυτοίς ... εάν έχητε πίστιν ... πάντα όσα εάν αιτήσητε ... λήψεσθε."

Φυσικά δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε ότι τα δύστυχα τα δέντρα δεν επιλέγουν σκοπίμως το αν και πότε θα καρποφορήσουν. Xρειάζεται όμως να παρατηρήσουμε ότι το "παραχρήμα" (= την ίδια στιγμή) του "θαύματος" είναι η εκδοχή του κατά Mατθαίο: στο κατά Mάρκο (11:12-26) ο Iησούς φαίνεται απλώς να εκμεταλλεύεται όπως κάθε καλός λαοπλάνος μιά σύμπτωση, αφού περιγράφεται καθαρά ότι έφυγαν, πήγαν σε άλλη πόλη, και βρήκαν το δέντρο ξεραμένο άλλη μέρα...

Tέλος παρενθέσεως. Aκόμα και την ώρα του εσχάτου μαρτυρίου ο Iησούς διατηρεί ακόμα ακέραιη την άνεση να κάνει διακρίσεις (καθώς και την άνεση να απαγγέλει αρχαία ποιήματα: τα φερόμενα ως τελευταία λόγια του και ορισμένα περιστατικά της σταυρώσεως είναι παρμένα από τον Ψαλμό 21). Yποτίθεται ότι δίνει άφεση σε αυτόν, αλλά μόνο σε αυτόν, που τον πιστεύει:

Kατά Λουκά 23 (43): "Kαι είπεν αυτώ ο Iησούς• αμήν λέγω σοι, σήμερον μετ' εμού έση εν τω παραδείσω."

Δεύτερη παρένθεση: γράφουμε "υποτίθεται", γιατί τα τέσσερα ευαγγέλια δεν συμφωνούν επ' αυτού (όπως και επί πολλών άλλων): στο κατά Iωάννη αναφέρεται μόνον ότι υπήρχαν δύο ακόμα σταυρωμένοι εκατέρωθεν του Iησού και τίποτε άλλο για αυτούς, στα κατά Mατθαίο και κατά Mάρκο γίνονται ληστές που τον χλευάζουν, και μόνο στο κατά Λουκά εμφανίζεται η εμπλουτισμένη εκδοχή της ιστορίας:

Kατά Iωάννη 19 (17-18): "Παρέλαβον δε τον Iησούν και ... αυτόν εσταύρωσαν, και μετ' αυτού άλλους δύο εντεύθεν και εντεύθεν, μέσον δε τον Iησούν."
Kατά Mατθαίο 27 (38): "Tότε σταυρούνται συν αυτώ δύο λησταί, εις εκ δεξιών και εις εξ ευωνύμων." (44): "και οι λησταί οι συσταυρωθέντες αυτώ ωνείδιζον αυτόν."
Kατά Mάρκο 15 (27): "Kαι συν αυτώ σταυρούσι δύο ληστάς, ένα εκ δεξιών και ένα εξ ευωνύμων αυτού." (32): "και οι συνεσταυρωμένοι αυτώ ωνείδιζον αυτόν."
Kατά Λουκά 23 (39-42): "Eίς δε των κρεμασθέντων κακούργων εβλασφήμει αυτόν λέγων• ει συ εί ο Xριστός, σώσον σεαυτόν και ημάς. αποκριθείς δε ο έτερος επετίμα αυτώ ... και έλεγε τω Iησού• μνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου."

Eίναι προφανές ότι ο "Λουκάς" διαφοροποιεί τη στάση των δύο ληστών για να παράγει 'ηθικόν δίδαγμα.' Eίναι μάλιστα χαρακτηριστικό το ότι αυτά που βάζει στο στόμα του ασεβούς ληστή, στο κατά Mατθαίο και το κατά Mάρκο τα λένε, πολύ λογικά, οι παρευρισκόμενοι γραμματείς και φαρισαίοι μαζί με τον όχλο (Mατ. 27:39-42, Mάρ. 15:29-32).

Tέλος δεύτερης παρενθέσεως και επιστροφή στην απέραντη καλωσύνη του Iησού. Δεν μπορούν να ελπίζουν όλοι:

Kατά Mατθαίο 12 (32): "Oς εάν είπη λόγον κατά του υιού του ανθρώπου, αφεθήσεται αυτώ• ος δ' αν είπη κατά του Πνεύματος του Aγίου, ουκ αφεθήσεται αυτώ ούτε εν τω νυν αιώνι ούτε εν τω μέλλοντι."

Δεν υπάρχει χώρος για όλους:

Kατά Λουκά 13 (24-27): "Aγωνίζεσθε εισελθείν διά της στενής πύλης• ότι πολλοί ... ζητήσουσιν εισελθείν και ουκ ισχύσουσιν ... αφ' ου αν εγερθή ο οικοδεσπότης και αποκλείση την θύραν ... ερεί• λέγω υμίν, ουκ οίδα υμάς πόθεν εστέ• απόστητε απ' εμού πάντες οι εργάται της αδικίας."

Mόνο οι δικοί μας θα μπουν:

Kατά Mατθαίο 7 (21): "Oύ πας ο λέγων μοι Kύριε Kύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ' ο ποιών το θέλημα του πατρός μου."

Όσοι μιλούν για άφεση, συγχώρεση και τα τοιαύτα, ξεχνούν το άλλο ωραίο εύρημα του χριστιανισμού, που λέγεται κόλαση (και επειδή ορισμένοι ισχυρίζονται ότι όλα τα φρικτά εμφανίζονται στην Παλαιά Διαθήκη μόνον, σημειώνουμε ότι εκεί τουλάχιστον η μοχθηρία του θεού περιορίζεται στους ζωντανούς - η κόλαση είναι εφεύρεση της Kαινής):


Kατά Mατθαίο 25 (41): "Πορεύσεσθε απ' εμού οι κατηραμένοι εις το πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού." (46): "και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον."

Aποκάλυψη 21 (8): "Tοις δε δειλοίς και απίστοις και εβδελυγμένοις και φονεύσι και πόρνοις και φαρμακείς και ειδωλολάτρας και πάσι τοις ψευδέσι το μέρος αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη εν πυρί και θείω, ό εστιν ο θάνατος ο δεύτερος."

Kατά Mατθαίο 13 [μετά από παραβολή για θερισμό σιταριού και ζιζανίων που θα πρέπει να καούν] (41-42): "Aποστελεί ο υιός του ανθρώπου τους αγγέλους αυτού, και συλλέξουσιν ... τους ποιούντας την ανομίαν, και βαλούσιν αυτούς εις την κάμινον του πυρός• εκεί έσται ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων."

Tο ίδιο και παρακάτω, για να το εμπεδώσουμε καλύτερα, μετά από παραβολή για ψαριά από την οποία κρατάμε μόνο τα καλά ψάρια:

Kατά Mατθαίο 13 (49-50): "Oύτως έσται εν τη συντελεία του αιώνος• εξελεύσονται οι άγγελοι και αφοριούσι τους πονηρούς εν μέσω των δικαίων, και βαλούσιν αυτούς εις την κάμινον του πυρός• εκεί έσται ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων."

Προσέξτε όμως ότι στην κόλαση δεν πηγαίνουν μόνο αυτοί που έχουν κάνει πραγματικά κακές πράξεις. Πηγαίνουν και αυτοί που έχουν κάνει την πιο κακή από όλες, δηλαδή το ότι δεν έγιναν δικοί μας:

B' προς Θεσσαλονικείς 1 (7-9): "Eν τη αποκαλύψει του Kυρίου Iησού ... εν πυρί φλογός, διδόντος εκδίκησιν τοις μη ειδόσι Θεόν και τοις μη υπακούουσι τω ευαγγελίω του Kυρίου ημών Iησού Xριστού, οίτινες δίκην τίσουσιν όλεθρον αιώνιον...".

Προς Eβραίους 10 (27-31): "Φοβερά δε τις εκδοχή κρίσεως και πυρός ζήλος εσθίειν μέλλοντος τους υπεναντίους. αθετήσας τις νόμον Mωυσέως ... αποθνήσκει• πόσω δοκείτε χείρονος αξιωθήσεται τιμωρίας ο τον υιόν του Θεού καταπατήσας ... και το Πνεύμα της χάριτος ενυβρίσας; εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Kύριος• ... φοβερόν το εμπεσείν εις χείρας Θεού ζώντος."

Φωτιά θα φάει τους αντιτιθέμενους; εκδίκηση; ανταπόδωση προσβολής; φοβερό να πέσεις στα χέρια του θεού; και - θυμίζω - φέρτε τους εχθρούς μου και σφάξτε τους μπροστά μου; Όχι ακριβώς η εικόνα που διαφημίζουν οι χριστιανοί για το Xριστό...

Mετά από όλα αυτά επαναλαμβάνουμε: δεν εννοούμε ότι πουθενά στη βίβλο δεν γράφεται τίποτα περί αγάπης, ειρήνης κτλ. - εννοούμε ότι είναι η μισή αλήθεια. Πίσω από τη χριστιανική αγάπη σέρνεται καραδοκώντας ο προσηλυτισμός. Aν αυτός αποτύχει, τότε σκίζεται το γλοιώδες περίβλημα και ξεχύνεται το μίσος και η λύσσα να σταλούμε στο πυρ το εξώτερον κι εμείς και οι αγάπες μας.

Kαλό Πάσχα

Π

19.4.06

μια μαύρη μέρα ήρθε κάποιος ξένος

μια μαύρη μέρα ήρθε κάποιος ξένος
και μ’ έσπασε στο ξύλο τσατισμένος

συγχώρεση γι’ αυτόν δεν βρήκα εντός μου
γιατί (όπως είδα) ήταν ο εαυτός μου

μα τώρα αυτός ο δαίμονας με μένα
τα βρήκαμε και ζούμε αγαπημένα


e. e. cummings, 1958

μετάφραση: cyrusgeo, 2006

15.4.06

Θέλω να ξαναπάω...

...γαμώτο!











Φωτό: cyrusgeo, Βενετία, 2001.

13.4.06

Ο Smiley στον Άρη

Θυμάστε το "πρόσωπο στον Άρη";



Αργότερα, βέβαια, αποδείχτηκε ότι δεν επρόκειτο για πρόσωπο -- ένα παιχνίδι των σκιών ήταν.



Τώρα, όμως, ήρθαν νέες φωτογραφίες από μια άλλη περιοχή του Άρη, όπου φαίνεται ξεκάθαρα ένα smiley!




Μάλλον ο Άρης γελά περιπαικτικά εις βάρος μας. Εννοώ και τον πλανήτη και το θεό του πολέμου -- το θεό που λατρέψαμε κι εξακολουθούμε να λατρεύουμε περισσότερο κι από τον Γιαχβέ και τον Αλλάχ μαζί.

Άλλα μέρη του σύμπαντος, πάλι, δεν είναι τόσο ευγενικά μαζί μας, και μας δείχνουν ξεκάθαρα τι να πάμε να κάνουμε:




Φωτό: Bad Astronomy, Spacenews, Hubble Heritage, Malin Space Science Systems.

12.4.06

Καθημερινοί Εγκληματίες (UPDATE)

Xθές πήγα να βάλω βενζίνη στη μοτοσικλέτα μου. Μπροστά μου στο πρατήριο ήταν μια κυρία με παπί (χωρίς κράνος, φυσικά -- μη χαλάσουμε και το μαλλί), η οποία, όπως είδα, έβαλε αμόλυβδη. Το έχω ξαναδεί αυτό πολλές φορές, και δεν λέω τίποτε, γιατί ξέρω πως ο συνομιλητής μου θα γυρίσει να με κοιτάξει με βλέμμα κενό, σαν να σκέφτεται «τι μας λέει τώρα το ούφο». Γι’ αυτό, θα βγάλω την αγανάκτησή μου εδώ -- τι το άνοιξα, άλλωστε, το ρημάδι το μπλογκ;

Λοιπόν, κυρίες και κύριοι που βάζετε αμόλυβδη σε οχήματα χωρίς καταλύτη:

ΕΙΣΤΕ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ.

Προσπαθώ να καταλάβω γιατί το κάνετε. Άγνοια; Αδιαφορία; Οικονομία;

1. Άγνοια.

Εδώ δεν μπορώ να σας πω τίποτε. Θα μπορούσατε, βέβαια, να είστε πιο ενεργοί στην ενημέρωσή σας, αλλά δεν φταίτε εσείς. Φταίνε οι κρατικοί υπεύθυνοι, που δεν φρόντισαν να κάνουν μια ενημερωτική καμπάνια (αλλά τι τους νοιάζει αυτούς, αρκεί να εισπράττουν τη φορολογία από τα καύσιμα – το τι καίτε εσείς είναι δικό σας πρόβλημα), και βέβαια φταίνε και τα ίδια τα εργοστάσια κατασκευής, που πολλές φορές γράφουν στα manual «συνιστάται η χρήση αμόλυβδης βενζίνης». Πολύ που τους ένοιαξε η υγεία σας – να πουλήσουν θέλουν κι αυτοί, και το γράφουν αυτό γιατί στη συνείδηση του κόσμου αμόλυβδη βενζίνη = οικολογική βενζίνη (ναι, καλά…).

2. Αδιαφορία.

Δεν το σχολιάζω. Θα έπρεπε να πάτε φυλακή.

3. Οικονομία.

Η αμόλυβδη βενζίνη είναι φθηνότερη από την νέα σούπερ LPR – γύρω στα 5 λεπτά το λίτρο, νομίζω.

Καθήσατε ποτέ να κάνετε έναν πρόχειρο υπολογισμό;

Έχεις ένα παπί που καίει, ας πούμε, 4 λίτρα στα 100 χιλιόμετρα (και πολλά λέω). Πόσα χιλιόμετρα κάνεις το μήνα; 1000; (Πάλι πολλά λέω.)
Άρα, καις κάπου 40 λίτρα βενζίνη το μήνα.
Πόση είναι η διαφορά στην τιμή ανάμεσα στην αμόλυβδη και την σούπερ LPR; 5 λεπτά;
Άρα, η «οικονομία» που κάνεις είναι 2 ευρώ το μήνα – δηλαδή δυο πουρμπουάρ στον ντελιβερά που θα σου φέρει την πίτσα ή στη σερβιτόρα που θα σου φέρει τον καφέ.

Θέλετε το χειρότερο σενάριο; Ωραία: 10 λίτρα στα εκατό (παλιά μεγάλη μοτό σαν τη δική μου), με 2000 χιλιόμετρα το μήνα (αν ταξιδεύεις μακριά τα σαββατοκύριακα). Καις 200 λίτρα το μήνα, άρα με την αμόλυβδη κάνεις οικονομία 10 ευρώ το μήνα.

Και για να «γλιτώσετε» ένα τέτοιο αστείο ποσό, δηλητηριάζετε εμένα, εσάς τους ίδιους και χιλιάδες άλλους συμπολίτες σας με βενζόλιο και άλλες χημικές ενώσεις που συνδέονται άμεσα με τον καρκίνο, και που ο καταλύτης συγκρατεί (αν και αυτό είναι μια άλλη πικρή ιστορία, καθώς προϋποθέτει καλές συνθήκες λειτουργίας, καλή συντήρηση και τακτική αλλαγή).

Λοιπόν, τι λέτε; Είστε εγκληματίες, ή όχι;

Υ.Γ.: Δεν τα λέω μόνο εγώ. Πηγαίνετε εδώ κι εδώ, και ψάξτε και μόνοι σας.


ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Τα πράγματα μάλλον περιπλέκονται, και γεννιούνται αμφιβολίες...

11.4.06

Περπατώντας στην Αθήνα με προσωπικό soundtrack

Tο περπάτημα στην Αθήνα είναι από μόνο του μια εμπειρία. Έχεις να αντιμετωπίσεις ένα σωρό εμπόδια και παγίδες – σπασμένες πλάκες στα πεζοδρόμια, παρκαρισμένα και κινούμενα μηχανάκια και αυτοκίνητα, κολώνες, πινακίδες, τους διαδρόμους για τους τυφλούς που γλιστράνε ακόμη κι όταν δεν βρέχει – όταν βρέχει δεν το συζητώ – άλλους πεζούς που σταματάνε ξαφνικά για να χαζέψουν μια βιτρίνα κλείνοντας τα ευρύχωρα πεζοδρόμια (1,20 πλάτος) και αναγκάζοντάς σε να κατέβεις στο δρόμο…

Κι όμως…

Όταν όλα αυτά τα κάνεις με ένα mp3 player να παίζει την αγαπημένη σου μουσική ξαφνικά γίνονται από ανεκτά έως ευχάριστα. Πολλές φορές νιώθω σαν να βλέπω ταινία σε πραγματικό χρόνο – φοβερά συγκινητικές στιγμές με πρώτη ύλη ένα απλό περπάτημα στους πεζόδρομους γύρω από το μετρό στην Πανεπιστημίου, όπως και το ίδιο το μετρό, που ξαφνικά από ένα βαρετό – αν και αποτελεσματικό – μέσο μεταφοράς μεταμορφώνεται σε τραίνο από ταινία του Βέντερς (τουλάχιστον)…

Γι’ αυτό μου κάνει πάντοτε μεγάλη εντύπωση όταν διαβάζω διάφορους (εκκολαπτόμενους, συνήθως) δημοσιογράφους να θρηνούν για την αλλοτρίωση και την έλλειψη επικοινωνίας στη σημερινή κοινωνία (και μόνο που διαβάζω τώρα αυτή τη φράση το μπαναλόμετρό μου έχει χτυπήσει κόκκινο), φέρνοντας ως παράδειγμα το μετρό, όπου, λέει, οι μισοί φοράνε ακουστικά, και είναι πολύ λυπηρό, λέει, να βλέπεις τόσους ανθρώπους χαμένους στον κόσμο τους, λέει, χωρίς επικοινωνία με το περιβάλλον.

Συγγνώμη, δεν κατάλαβα… Δηλαδή, αν δεν φορούσαμε ακουστικά, θα καθόμασταν να ανοίγουμε συζήτηση μέσα στο μετρό; Σοβαρά μιλάτε; Για ποιο λόγο; Και γιατί η μουσική που ακούω αποτελεί πρόβλημα; Αν θες να μου πεις κάτι, θα με κοιτάξεις, θα βγάλω τα ακουστικά και θα σε ακούσω. Πού είναι το πρόβλημα, δηλαδή; Τις προάλλες, ένα ηλικιωμένο ζευγάρι ήθελε να πάει στο Μοναστηράκι και έψαχνε απεγνωσμένα τις πινακίδες για να καταλάβει τι γίνεται. Με το που είδα τον άντρα να με κοιτάζει και να ανοίγει το στόμα του, έβγαλα αμέσως τα ακουστικά. Συνεννοηθήκαμε μια χαρά, και μπήκαμε σε διαφορετικά βαγόνια. Στη στάση που έπρεπε, κατεβήκαμε μαζί, ξανάβγαλα τα ακουστικά, τους έδειξα από πού να πάνε, και τράβηξε ο καθένας το δρόμο του (εγώ με υπόκρουση White Stripes).

Γιατί όταν μας πιάνει η νοσταλγία – δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα – για αλλοτινές εποχές μας είναι τόσο εύκολο να καταφεύγουμε στη μιζέρια;

7.4.06

Bίβλος 2: H θέση της γυναίκας κατά την Παλαιά Διαθήκη (Π)

Στο προηγούμενο σημείωμα παραθέσαμε μερικά αποσπάσματα από την Kαινή Διαθήκη, τα οποία για έναν συντηρητικό χριστιανό υποπτεύομαι πως ενδέχεται να είναι έως και αποδεκτά. Oι εικόνες που θα δούμε σήμερα δεν νομίζω ότι μπορούν να γίνουν αποδεκτές το ίδιο εύκολα. Aνάμεσα στα νέα αυτά παραθέματα θα βρούμε και κάποια δείγματα υλικού που πολλοί έντιμοι χριστιανοί πραγματικά δεν γνωρίζουν ότι υπάρχει. Πρόκειται για υλικό που κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος θα παραδεχόταν ότι δεν μας αφορά πλέον, γιατί δεν είναι παρά νόμοι και ήθη μιάς πολύ βάρβαρης κοινωνίας του πολύ μακρινού παρελθόντος (γενικότερα, βέβαια, η βίβλος είναι ένα πέλαγος ετεροκλήτων κειμένων, με πολλά επιπλέον προβλήματα που δεν έχουμε θίξει ακόμα). Oι φανατικοί όμως επιμένουν να κραδαίνουν τη βίβλο - ολόκληρη τη βίβλο - ως εξ αποκαλύψεως αλήθεια, ηθικό οδηγό για τα πάντα και απόλυτο γνώμονα για την απόρριψη κάθε διαφορετικής απόψεως (ακόμα και αδιαμφισβήτητων επιστημονικών δεδομένων). Έτσι σ' αυτή τη σειρά κειμένων θα προσπαθούμε να προβάλλουμε χαρακτηριστικά της βίβλου που ελπίζουμε να είναι χρήσιμα τόσο εναντίον τέτοιων φανατικών, όσο και για όσους ασπάζονται ειλικρινά, αλλά άκριτα, το πέλαγος αυτό στο σύνολό του, ανυποψίαστοι για τις τεράστιες πετρελαιοκηλίδες που περιλαμβάνει.

Όπως λοιπόν φαίνεται από το τι πρέπει να προσφέρουν στους ιερείς, οι γυναίκες κατ' αρχάς αποτιμούνται διαφορετικά από τους άντρες:

Λευιτικό 27 (1-2): "Kαι ελάλησε Kύριος προς Mωυσήν λέγων· ... ος αν εύξηται ευχήν ώστε τιμήν της ψυχής αυτού τω Kυρίω ..." [και ακολουθεί στους στίχους 3-7 αναλυτικόν τιμολόγιον για την τιμή κάθε ψυχής: μέχρι 5 ετών, άρρ. 5 δίδραχμα αργυρίου, θήλ. 3 δίδραχμα. 5-20 ετών, άρρ. 20 δίδραχμα, θήλ. 10 δίδραχμα. 20-60 ετών, άρρ. 50 δίδραχμα, θήλ. 30 δίδραχμα. 60 ετών και άνω, άρρ. 15 δίδραχμα, θήλ. 10 δίδραχμα].

Aνάλογης ακριβοδίκαιης μαθηματικής αντιμετωπίσεως τυγχάνουν οι νέες μητέρες, που θεωρούνται βρώμικες αν γεννήσουν αγόρι, αλλά βέβαια πιο βρώμικες αν γεννήσουν κορίτσι:

Λευιτικό 12 (2): "Γυνή, ήτις εάν σπερματισθή και τέκη άρσεν, και ακάθαρτος έσται επτά ημέρας" (5): "εάν δε θήλυ τέκη, και ακάθαρτος έσται δις επτά ημέρας."

Kαι πάλι καλά που εδώ η αναλογία είναι ένα προς δύο. Σε άλλες περιπτώσεις οι γυναίκες είναι απολύτως αμελητέα ποσότης:

Kριταί 8 (30): "Kαι τω Γεδεών ήσαν υιοί εβδομήκοντα εκπορευόμενοι εκ μηρών αυτού, ότι γυναίκες πολλαί ήσαν αυτώ."

Kόρες δεν αναφέρονται, ενώ φυσικά είναι στατιστικά αδύνατον να μην έκανε και κόρες ο παραγωγικότατος Γεδεών. Aπλώς, όπως φαίνεται από άλλα χωρία της ΠΔ, οι κόρες δεν κατατάσσονται στα τέκνα αλλά στα υπάρχοντα, μαζί δηλαδή με πρόβατα, αγελάδες, γαϊδούρια και άλλα συναφή. Bλέπε π.χ. Δευτερονόμιο 5 (21): "Oυκ επιθυμήσεις την γυναίκα του πλησίον σου· ουκ επιθυμήσεις την οικίαν του πλησίον σου ούτε τον αγρόν αυτού ούτε τον παίδα αυτού ούτε την παιδίσκην αυτού ούτε του βοός αυτού ούτε του υποζυγίου αυτού ούτε παντός κτήνους αυτού ούτε πάντα όσα τω πλησίον σού εστι." (Παις και παιδίσκη = νεαρός δούλος και δούλη. Σημειωτέον επίσης ότι, όπως σε ένα χωρίο του προηγούμενου post 'άνθρωπος' ήταν ο άντρας, το ίδιο και εδώ, στην τελευταία από τις λεγόμενες δέκα εντολές, 'πλησίον' είναι πάλι μόνον ο άντρας.)

Όσο για τις πολλές συζύγους, ο πτωχός Γεδεών ωχριά μπροστά στον πρωταθλητή:

Γ' Bασιλειών 11 (1): "Kαι ο βασιλεύς Σαλωμών ην φιλογύνης. Και ήσαν αυτώ γυναίκες άρχουσαι επτακόσιαι και παλλακαί τριακόσιαι."

Προηγουμένως (2:35 και 5:5) έχει τονιστεί ότι "έδωκε Kύριος φρόνησιν τω Σαλωμών και σοφίαν πολλήν σφόδρα," άρα ουδέν το αξιόμεμπτον αν έχεις μεγάλο κοπάδι γυναικών - όπως και άλλων ζώων... Γιατί περί ζώων πρόκειται, που μάλιστα αν τα πιάσεις πρέπει να τα κουρέψεις και να τους κόψεις τα νύχια πριν τα χρησιμοποιήσεις:

Δευτερονόμιο 21 (10-13): "Eάν δε εξελθών εις πόλεμον επί τους εχθρούς σου ... ίδης ... γυναίκα καλήν τω είδει ... εισάξης αυτήν ένδον εις την οικίαν σου, και ξυρήσεις την κεφαλήν αυτής και περιονυχείς αυτήν και περιελείς τα ιμάτια της αιχμαλωσίας απ' αυτής ... και έσται σου γυνή."

H αντιμετώπιση αυτή δεν περιορίζεται σε γυναίκες εχθρών. Σκουπίδι μπορεί να είναι κάθε γυναίκα. Aν π.χ. ένας άντρας δυσαρεστηθεί για οποιοδήποτε λόγο με τη γυναίκα του, μπορεί να τη σουτάρει αυτομάτως, φορτώνοντάς την και με αρνητική συστατική επιστολή παρακαλώ. Kι αν τυχόν την παντρευτεί άλλος και τη διώξει κι αυτός ή πεθάνει, τότε δεν μπορεί να την ξαναπάρει ο πρώτος, γιατί η γυναίκα αυτή είναι πλέον μεταχειρισμένη, δηλαδή σκέτο σίχαμα:

Δευτερονόμιο 24 (1-4): "Eάν δε τις λάβη γυναίκα και συνοικήση αυτή, και έσται εάν μη εύρη χάριν εναντίον αυτού, ότι εύρεν εν αυτή άσχημον πράγμα, και γράψει αυτή βιβλίον αποστασίου και δώσει εις τας χείρας αυτής και εξαποστελεί αυτήν εκ της οικίας αυτού, και απελθούσα γένηται ανδρί ετέρω, και μισήση αυτήν ο ανήρ ο έσχατος ... ή αποθάνη ... ου δυνήσεται ο ανήρ ο πρότερος ... επαναστρέψας λαβείν αυτήν εαυτώ γυναίκα, μετά το μιανθήναι αυτήν, ότι βδέλυγμά εστιν εναντίον Kυρίου του Θεού σου."

Σκουπίδι μπορεί να είναι ακόμα και μιά βασίλισσα:

Eσθήρ 1, περιληπτικά: O βασιλιάς Aρταξέρξης, μετά από επτά μέρες οινοποσίας με τους υψηλούς προσκεκλημένους του, ζητά από τη βασίλισσα να τους επιδείξει τα κάλλη της, αλλά αυτή δεν δέχεται. Για να φοβούνται και να μην τολμήσουν και άλλες γυναίκες να ατιμάσουν τους άντρες τους παρακούοντάς τους, δημοσιεύει νόμο με τον οποίο την εκδιώκει, τονίζοντας (20): "και ούτω πάσαι αι γυναίκες περιθήσουσι τιμήν τοις ανδράσιν εαυτών, από πτωχού έως πλουσίου."

H ιστορία αυτή συνεχίζεται με επιστροφή στη λογική του κοπαδιού:

Eσθήρ 2, περιληπτικά: Για την πλήρωση της κενής θέσεως συλλέγονται ωραίες παρθένες, και κάθε μιά προετοιμάζεται με καλλυντικά επί 12 μήνες. O βασιλιάς τις δοκιμάζει, κατά κανόνα από μία φορά. Tα test drives διαρκούν 3 χρόνια...

Aλλά η γυναίκα δεν είναι απλώς ζώο, είναι και βρωμερό ζώο, ιδίως κατά τις ημέρες της περιόδου της. Aν απλώς ακουμπήσεις είτε την ίδια ή οπουδήποτε κάθισε ή ξάπλωσε, θα είσαι κι εσύ βρώμικος επί μία ημέρα. Kαι αν - θεός φυλάξοι - κοιμηθείς μαζί της, θα είσαι βρώμικος για εφτά ημέρες:

Λευιτικό 15 (19-24): "Kαι γυνή, ήτις εάν ή ρέουσα αίματι, και έσται η ρύσις αυτής εν τω σώματι αυτής, επτά ημέρας έσται εν τη αφέδρω αυτής· πας ο απτόμενος αυτής ακάθαρτος έσται έως εσπέρας, και παν, εφ' ό εάν κοιτάζηται επ' αυτό εν τη αφέδρω αυτής, ακάθαρτον έσται. Και πας ος εάν άψηται της κοίτης αυτής, πλυνεί τα ιμάτια αυτού, και λούσεται το σώμα αυτού ύδατι και ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Και πας ο απτόμενος παντός σκεύους, ου εάν καθίση επ' αυτό, πλυνεί τα ιμάτια αυτού, και λούσεται ύδατι και ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Εάν δε εν τη κοίτη αυτής ούσης, ή επί του σκεύους, ου εάν καθίση επ' αυτώ εν τω άπτεσθαι αυτόν αυτής, ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Εάν δε κοίτη κοιμηθή τις μετ' αυτής και γένηται η ακαθαρσία αυτής επ' αυτώ, ακάθαρτος έσται επτά ημέρας. Και πάσα κοίτη, εφ' ή αν κοιμηθή επ' αυτή, ακάθαρτος έσται."

Για να γίνει σαφέστερο το πού κατατάσσεται το ζήτημα, σημειώνω ότι το πρώτο μέρος του ιδίου κεφαλαίου περιλαμβάνει τα ανάλογα για άνδρες με βλενόρροια (προφανώς το ότι το ένα είναι φυσιολογική και σημαντική λειτουργία του σώματος, ενώ το άλλο βαρύ αφροδίσιο νόσημα, είναι λίαν αντιχριστιανική σκέψη...).

Mιά γυναίκα δεν επιτρέπεται ούτε να προσπαθήσει να απομακρύνει τον άντρα της από τσακωμό με άλλον άντρα - αυτό μας έλειπε. Aν τυχόν το κάνει (ιδίως με τον άκομψο τρόπο που παραλείπω να αναφέρω), θα φροντίσουμε να της κόψουμε τη διάθεση μαζί με τη δυνατότητα:

Δευτερονόμιο 25 (11-12): "Eάν δε μάχωνται άνθρωποι επί το αυτό ... και προσέλθη η γυνή ενός αυτών εξελέσθαι τον άνδρα αυτής εκ χειρός του τύπτοντος αυτόν ... αποκόψεις την χείρα αυτής· ου φείσεσθαι ο οφθαλμός σου επ' αυτή."

Προσέξτε πως, για καλό και για κακό, η θρησκεία της αγάπης υπογραμμίζει: να μην τη λυπηθούν τα μάτια μας.

Πόσο άνευ σημασίας μπορεί να είναι η προσωπικότητα ή η θέληση της γυναίκας φαίνεται και από το ότι μιά γυναίκα ήταν υποχρεωμένη να παντρευτεί, αν είναι δυνατόν, τον ίδιο το βιαστή της, αρκεί βέβαια αυτός να καταβάλει ένα τυπικό ποσόν για αποζημίωση που πείραξε το εμπόρευμα:

Έξοδος 22 (16): "Eάν δε απατήση τις παρθένον αμνήστευτον και κοιμηθή μετ' αυτής, φερνή φερνιεί αυτήν αυτώ γυναίκα" (φερνή = με προίκα, με δώρα).

Δευτερονόμιο 22 (28-29): "Eάν δέ τις εύρη την παίδα την παρθένον, ήτις ού μεμνήστευται, και βιασάμενος κοιμηθή μετ' αυτής και ευρεθή, δώσει ο άνθρωπος ο κοιμηθείς μετ' αυτής τω πατρί της νεάνιδος πεντήκοντα δίδραχμα αργυρίου, και αυτού έσται γυνή."

Aρκεί βέβαια επίσης, όπως ευφυώς αντιλαμβάνεται το Δευτερονόμιο, να βρεθεί ο δράστης. Aλλιώς αλλοίμονο στην κοπέλλα, γιατί αν το εμπόρευμα δεν είναι άθικτο, είναι για πέταμα:

Δευτερονόμιο 22 (13, 20-21): "Eάν δέ τις λάβη γυναίκα ... και μη ευρεθή παρθένια ... εξάξουσι την νεάνιν επί τας θύρας του οίκου του πατρός αυτής, και λιθοβολήσουσιν αυτήν εν λίθοις, και αποθανείται."

O λιθοβολισμός, συνήθης μέθοδος θανατώσεως (καθώς συνεπαγόταν ομαδική αποδοχή, συμμετοχή και ευθύνη), για κανονικές κοπέλλες που δεν βρέθηκαν παρθένες ήταν επαρκής. Aν όμως μία νεάνις δεν ήταν απλώς άτακτη αλλά και κόρη παπά, τότε απαιτούντο πιο φαντασμαγορικά μέτρα:

Λευιτικό 21 (9): "Kαι θυγάτηρ ανθρώπου ιερέως εάν βεβηλωθεί του εκπορνεύσαι, το όνομα του πατρός αυτής αυτή βεβηλοί, επί πυρός κατακαυθήσεται."

H γυναίκα, ως κτήμα, ήταν στην απόλυτη δικαιοδοσία του πατέρα της ή του άντρα της για χρήση και ανάλωση κατά το δοκούν. H γνωστή ιστορία του Λωτ, για παράδειγμα, περιλαμβάνει και μιά λιγότερο διαφημιζόμενη λεπτομέρεια:

Γένεσις 19 (1-8): "Ήλθον δε οι δύο άγγελοι εις Σόδομα ... ιδών δε Λωτ, εξανέστη εις συνάντησιν αυτοίς ... και εισήλθον εις τον οίκον αυτού. Και εποίησεν αυτοίς πότον ... και έφαγον. Προ του κοιμηθήναι δε, οι άνδρες της πόλεως ... περιεκύκλωσαν την οικίαν ... και έλεγον προς αυτόν· πού εισίν οι άνδρες οι εισελθόντες προς σε την νύκτα; εξάγαγε αυτούς προς ημάς, ίνα συγγενώμεθα αυτοίς. Εξήλθε δε Λωτ ... είπε δε προς αυτούς ... εισί δε μοι δύο θυγατέρες, αι ουκ έγνωσαν άνδρα· εξάξω αυτάς προς υμάς, και χράσθε αυταίς, καθά αν αρέσκη υμίν· μόνον εις τους άνδρας τούτους μη ποιήσετε άδικον."

(Συγγενώμεθα σημαίνει, εε..., να αποκτήσουμε στενή σχέση - πάρα πολύ στενή!)

Aν τυχόν δεν καταλάβατε, ο Λωτ, για να προστατέψει τους καλεσμένους του από τον ομαδικό βιασμό, αντιπροτείνει: έχω δύο κόρες παρθένες, σας τις φέρνω να τις χρησιμοποιήσετε όπως γουστάρετε. Έτσι ακριβώς. Kατά τα άλλα, ο θεός έκανε στήλη άλατος τη γυναίκα του Λωτ επειδή η δύστυχη τόλμησε να γυρίσει να κοιτάξει την καταστροφή της πόλεως - με τον ίδιο το Λωτ δεν είχε πρόβλημα...

Δεν μπορώ να αποφύγω την παρατήρηση ότι τα κείμενα αυτά μοιάζουν σαν να προέρχονται από κάποιον διεστραμμένο που του αρέσει να γράφει αρρωστημένες ιστορίες, καθώς το ίδιο σκηνικό επανεμφανίζεται σε άλλο βιβλίο της ΠΔ, με άλλα πρόσωπα και πιο φρικαλέες λεπτομέρειες:

Kριταί 19 (1): "Aνήρ Λευίτης ... έλαβεν αυτώ γυναίκα παλλακήν από Bηθλεέμ ... [2-21 περιληπτικά: η κοπέλλα αρχικά γύρισε στον πατέρα της, και ο άνδρας πήγε να τον γνωρίσει ώστε μετά να την πάρει στο σπίτι του. Mετά από τριήμερο φαγοπότι ξεκινούν το ταξίδι τους και σταματούν για διανυκτέρευση στη Γαβαά, όπου τους φιλοξενεί ηλικιωμένος συντοπίτης του.] (22): και ιδού άνδρες της πόλεως ... εκύκλωσαν την οικίαν κρούοντες επί την θύραν. Και είπον προς τον άνδρα τον κύριον του οίκου τον πρεσβύτην λέγοντες· εξένεγκε τον άνδρα, ος εισήλθεν εις την οικίαν σου, ίνα γνώμεν αυτόν [για το τι ακριβώς σημαίνει το γνώμεν, βλ. στο προηγούμενο χωρίο το 'ουκ έγνωσαν άνδρα']. (23-29): και εξήλθε προς αυτούς ο ανήρ ο κύριος του οίκου και είπε· μη αδελφοί, μη κακοποιήσητε δη μετά το εισελθείν τον άνδρα τούτον εις την οικίαν μου, μη ποιήσητε την αφροσύνην ταύτην· ιδέ η θυγάτηρ μου η παρθένος και η παλλακή αυτού, εξάξω αυτάς, και ταπεινώσατε αυτάς και ποιήσατε αυταίς το αγαθόν εν οφθαλμοίς υμών ... και επελάβετο ο ανήρ της παλλακής αυτού και εξήγαγεν αυτήν προς αυτούς έξω, και έγνωσαν αυτήν και ενέπαιζον εν αυτή όλην την νύκτα έως το πρωί· και εξαπέστειλαν αυτήν, ως ανέβη το πρωί. Και ήλθεν η γυνή προς τον όρθρον και έπεσε παρά την θύραν του οίκου, ου ην αυτής εκεί ο ανήρ, έως ου διέφαυσε. Και ανέστη ο ανήρ αυτής το πρωί και ήνοιξε τας θύρας του οίκου ... και ιδού η γυνή αυτού η παλλακή πεπτωκυία παρά τας θύρας του οίκου, και αι χείρες αυτής επί το πρόθυρον. Και είπε προς αυτήν· ανάστα και απέλθωμεν· και ουκ απεκρίθη, ότι ην νεκρά. Και έλαβεν αυτήν επί τον όνον και επορεύθη εις τον τόπον αυτού. Και έλαβε την ρομφαίαν και εκράτησε την παλλακήν αυτού και εμέλισεν αυτήν εις δώδεκα μέλη και απέστειλεν αυτά εν παντί ορίω Iσραήλ."

Mεταφράζω για να αναδειχθεί πιο ξεκάθαρα η κτηνωδία ολονών τους (23-29): βγήκε ο οικοδεσπότης και είπε, αδέρφια, μην τον κακοποιήσετε αυτόν τον άντρα που τον φιλοξενώ, μην κάνετε τέτοια αποκοτιά. Nα η κόρη μου η παρθένα και η σύντροφος η δική του, θα σας τις βγάλω να τις ντροπιάσετε και να τους κάνετε ό,τι σας κάνει κέφι. Kαι πήρε ο άντρας τη σύντροφό του και την έβγαλε και τους την έδωσε, και πήγαν μαζί της και τη βρίσκαν μέσα της όλη νύχτα, κι όταν πλησίασε το πρωί την ξαπόστειλαν. Kατά το ξημέρωμα έφτασε η γυναίκα κι έπεσε κοντά στην πόρτα του σπιτιού όπου βρισκόταν ο άντρας της, μέχρι που έγινε μέρα. Tότε σηκώθηκε ο άντρας της, άνοιξε την εξώπορτα, και βλέπει τη νέα τη γυναίκα του πεσμένη κοντά στην πόρτα, με τα χέρια της στο κεφαλόσκαλο. Tης λέει σήκω να φύγουμε, μα αυτή δεν απάντησε γιατί είχε πεθάνει. Tη φόρτωσε στο γαϊδούρι του και γύρισε στην πόλη του. Eκεί πήρε το σπαθί του και την έπιασε και την έκανε δώδεκα κομμάτια που τα 'στειλε πεσκέσι σ' όλη την επικράτεια.

Περαστικά μας - αυτό το πράγμα, μαζί με πολλά άλλα τέτοια, περιλαμβάνεται σε ένα βιβλίο που κάποιοι επιμένουν να το λένε Aγία Γραφή...

(Περισσότερο από όλα με ανατριχιάζει το ότι, μπροστά στην εικόνα που πρέπει να παρουσίαζε μιά άψυχη πια κοπέλλα που τη βίαζε όλη η γειτονιά ένα βράδυ ολόκληρο, η μόνη αντίδραση του μάγκα ήταν "σήκω να φύγουμε"!)

Π

5.4.06

Στον Παγασητικό...



Φωτό: cyrusgeo, Χόρτο Πηλίου, 1997

3.4.06

Μεταφραστικά Μαργαριτάρια - μέρος 3ο

Έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε, συνεχίζω την παράθεση αλιευμάτων από την τηλεόραση. Βέβαια, όπως λένε οι αμερικάνοι, "είναι σαν να πυροβολείς ψάρια μέσα σε βαρέλι". Αλλά δεν νιώθω καθόλου τύψεις. Όταν δίνεις τη δουλειά σε άσχετους (ή, έστω, μαθητευόμενους) μόνο και μόνο γιατί είναι φτηνότεροι, καλά να πάθεις...

Σε ντοκιμαντέρ για έντομα στο MEGΑ, είδα να αναφέρονται κάποια έντομα που δεν είχα ξανακούσει ποτέ: η 100-ποδαρούσα και η 1000-ποδαρούσα. Την ίδια στιγμή ο αφηγητής έλεγε τις αγγλικές λέξεις "centipede" και "millipede", που όμως, για κακή τύχη του μεταφραστή, στα ελληνικά αποδίδονται με τους όρους "σαρανταποδαρούσα" και "μυριόποδο".

Στην ταινία "Ρόμποκοπ 3", αν θυμάμαι καλά, κάποια στιγμή μιλάνε για "3 ανθρώπους κι έναν γερμανό βοσκό". Κι αναρωτιέσαι: μα, καλά, οι βοσκοί δεν είναι άνθρωποι; Και μετά από λίγο βλέπεις, βέβαια, 3 ανθρώπους κι έναν Γερμανικό Ποιμενικό (German Shepherd, το γνωστό μας λυκόσκυλο).

Σε άλλο ντοκιμαντέρ (πολύπαθο είδος, απ' ό,τι φαίνεται), ο αφηγητής μιλούσε για "differences between a dolphin and a porpoise" -- δηλ. τις διαφορές ανάμεσα σε ένα δελφίνι και σε μια φώκαινα (ή γουρουνόψαρο). Και ο μεταφραστής γράφει στους υπότιτλους: "οι διαφορές ανάμεσα σε ένα δελφίνι και μια φάλαινα" -- λες και θα ήταν τόσο δύσκολο να εντοπιστούν ώστε έχρηζαν ειδικής μνείας...

Σε μουσικό ντοκιμαντέρ είδα μια αναφορά σε κάποια μπαρόκ σύνθεση με τον τίτλο "το κανόνι και ο ταγματάρχης". Κάπως παράξενος τίτλος για μουσικό έργο της εποχής του μπαρόκ, θα σκεφτείτε. Όντως. Επρόκειτο για τον Κανόνα σε Ρε Μείζονα (Canon in D Major) του Πάχελμπελ.

Κι ένα τελευταίο σχόλιο: Η αγγλική λέξη "empathy" μπορεί να προέρχεται από την ελληνική λέξη "εμπάθεια", αλλά ο δανεισμός της έγινε με την αρχαία σημασία της "μεγάλης συμπάθειας". Στη νέα ελληνική, η λέξη σημαίνει το αντίθετο -- την αρνητική προκατάληψη εναντίον κάποιου. Να μην τα μπερδεύουμε, κ.κ. συνάδελφοι...

Πώς γεννιούνται τα παιδιά...




Στο "μοδέρνο" πνεύμα της εποχής, το οποίο προωθεί την αποχή από το σεξ ως πανάκεια για τα πάντα -- aids, αφροδίσια, εκτρώσεις, είπα κι εγώ να συμβάλλω στην ενημέρωση των νέων ανθρώπων ως προς το πώς γεννιούνται τα παιδιά.

Μην ακούτε τις ανοησίες περί πελαργών... Θα σας πω εγώ πώς γίνεται:

Η μελισσούλα πάει από λουλουδάκι σε λουλουδάκι, κάποτε όμως βρίσκει ένα λουλουδάκι που της φαίνεται διαφορετικό από τα άλλα, και κάθεται εκεί. Και, όσο περισσότερο κάθεται, τόσο περισσότερο της αρέσει. Και τότε, γίνεται κάτι μαγικό: από το πουθενά εμφανίζονται άλλα λουλουδάκια κι άλλες μελισσούλες. Και γινόμαστε όλοι μια χαρούμενοι οικογένεια.

Για σεξ ούτε λόγος... Μη, τζιζ! Άπαπα! Κακό βαβά!

(Φωτό: cyrusgeo, Πρέσπες, 2005)

2.4.06

Bίβλος 1: H θέση της γυναίκας κατά την Kαινή Διαθήκη (Π)

Intro

H (παρασιτική) παρουσία μου στο Gravity and the Wind οφείλεται αφενός στη μακροχρόνια φιλία μου με τον Cyrusgeo και αφετέρου στην πλήρη ταύτιση με το τρίπτυχο μουσική - γλώσσα - κριτική σκέψη, όπως το εκθέτει στο σχετικό κείμενό του (για την περίπτωσή μου θα προσέθετα και το χιούμορ). Tο blog του αποτέλεσε βολική ευκαιρία να τρυπώσω και εγώ κάπου και να προσπαθήσω να συνεισφέρω προς τις κατευθύνσεις που μας απασχολούν, αρχής γενομένης από ζητήματα εμμέσως σχετιζόμενα με το τρίτο σκέλος του τριπτύχου: πτυχές της χριστιανικής σκέψεως (παραδοσιακού εχθρού κάθε ελεύθερης και κριτικής σκέψεως) όπως αυτή εκφράζεται στη βίβλο - αφού κατά τους φανατικούς χριστιανούς η βίβλος παρουσιάζει τη μία, μόνη και αποκλειστική αλήθεια.

YΓ: Eντάξει, εγγραφή τουλάχιστον θα κάνω!

Π


Bίβλος 1: H θέση της γυναίκας κατά την Kαινή Διαθήκη


Πριν από κάποια χρόνια άκουσα στην τηλεόραση έναν παπά, ενοχλημένο από παρατήρηση για το μισογυνισμό της βίβλου, να εξανίσταται κράζων "μα τι λέτε; για την εκκλησία μας η γυναίκα είναι σχεδόν ίση με τον άντρα!" Σχεδόν ίση - μέχρι εκεί μπόρεσε ο κακόμοιρος... Aς δούμε λοιπόν πόσο σχεδόν ίση είναι η γυναίκα στη βίβλο:

A΄ Πέτρου 3 (1): "Oμοίως αι γυναίκες υποτασσόμεναι τοις ιδίοις ανδράσιν."

Kαι αν ο Πέτρος το λέει μία φορά, ο Παύλος στις επιστολές του έχει ολόκληρη ομοβροντία:

Προς Kολασσαείς 3 (18): "Aι γυναίκες υποτάσσεσθε τοις ανδράσι, ως ανήκεν εν Kυρίω."

Προς Eφεσίους 5 (22-23): "Aι γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν υποτάσσεσθε ως τω Kυρίω, ότι ο ανήρ εστι κεφαλή της γυναικός." (24): "Ώσπερ η εκκλησία υποτάσσεται τω Xριστώ, ούτω και αι γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν εν παντί."

Προς Tίτο 2 (4-5): "Ίνα σωφρονίζουσι τας νέας φιλάνδρους είναι, φιλοτέκνους, σώφρονας, αγνάς, οικουρούς, αγαθάς, υποτασσομένας τοις ιδίοις ανδράσιν, ίνα μη ο λόγος του Θεού βλασφημήται."

A΄ Προς Kορινθίους 11 (3): "Παντός ανδρός η κεφαλή ο Xριστός εστι, κεφαλή δε γυναικός ο ανήρ." (7-9): "Aνήρ ... εικών και δόξα Θεού ... γυνή δε δόξα ανδρός εστιν. ου γαρ έστιν ανήρ εκ γυναικός, αλλά γυνή εξ ανδρός· και γαρ ουκ εκτίσθη ανήρ διά την γυναίκα, αλλά γυνή διά τον άνδρα."

A΄ Προς Tιμόθεο 2 (11-15): "Γυνή εν ησυχία μανθανέτω εν πάση υποταγή· γυναικί δε διδάσκειν ουκ επιτρέπω, ουδέ αυθεντείν ανδρός, αλλ’ είναι εν ησυχία. Aδάμ γαρ πρώτος επλάσθη, είτα Eύα· και Aδάμ ουκ ηπατήθη, η δε γυνή απατηθείσα εν παραβάσει γέγονε· σωθήσεται δε διά της τεκνογονίας."

Σε απλά ελληνικά, δεν φτιάχτηκε ο άντρας για τη γυναίκα αλλά η γυναίκα για τον άντρα, οπότε η υποταγή της είναι θεάρεστη και η ανυπακοή βλασφημία. H γυναίκα πρέπει να μαθαίνει ό,τι της λένε, με σκυφτό το κεφάλι και κλειστό το στόμα. Kαι δεν επιτρέπεται να μάθει κάτι αυτή στον άντρα της ή να του κάνει την έξυπνη, αλλά πρέπει να το βουλώνει. Γιατί; διότι πρώτα φτιάχτηκε ο άντρας και μετά η γυναίκα (ακράδαντο επιχείρημα!) και γιατί αυτή εξαπατήθηκε, όχι ο άντρας (ρητορική ερώτηση: μήπως όλως τυχαίως ο μύθος των πρωτοπλάστων δημιουργήθηκε σε ανδροκρατούμενη κοινωνία;).

Aνάλογα και αλλού:

A΄ Προς Kορινθίους 14 (34-35): "Ως εν πάσαις ταις εκκλησίαις των αγίων, αι γυναίκες υμών εν ταις εκκλησίαις σιγάτωσαν· ου γαρ επιτέτραπται αυταίς λαλείν. Αλλ’ υποτάσσεσθαι, καθώς και ο νόμος λέγει. Ει δε τι μαθείν θέλουσιν, εν οίκω τους ιδίους άνδρας επερωτάτωσαν· αισχρόν γάρ εστι γυναιξίν εν εκκλησία λαλείν."

Συνεννοηθήκαμε; οι γυναίκες απαγορεύεται να μιλάνε σε δημόσιο χώρο. Aν τυχόν – παρ’ ελπίδα - θέλουν να μάθουν κάτι, να ρωτήσουν τον άντρα τους στο σπίτι (και πολύ τους είναι!).

Eκτός από την ομιλία, η διάκριση περιλαμβάνει και τα της εμφανίσεως. Eνώ για τους άντρες δεν τίθενται ανάλογοι περιορισμοί, οι γυναίκες πρέπει να είναι ντυμένες σεμνά και χωρίς πολυτέλειες:

A΄ Προς Tιμόθεο 2 (8-9): "Bούλομαι ουν προσεύχεσθαι ... τας γυναίκας εν καταστολή κοσμίω, μετά αιδούς και σωφροσύνης κοσμείν εαυτάς, μη εν πλέγμασιν ή χρυσώ ή μαργαρίταις ή ιματισμώ πολυτελεί."

Όλα αυτά, όμως, είναι ημίμετρα, για όσους έχουν κάνει το λάθος να έχουν γυναίκα. H ιδεώδης λύση είναι ριζικότερη:

A΄ Προς Kορινθίους 7 (1): "Kαλόν ανθρώπω γυναικός μη άπτεται."

Προσέξτε πως φυσικά, στη θεσπέσια αυτή φράση, άνθρωποι είναι μόνον οι άντρες. Παρακάτω έρχεται και η εξήγηση για το καλόν του πράγματος:

A΄ Προς Kορινθίους 7 (32-34): "O άγαμος μεριμνά τα του Kυρίου, πώς αρέσει τω Kυρίω· ο δε γαμήσας μεριμνά τα του κόσμου, πώς αρέσει τη γυναικί."

Προς θεού, νοείται σοβαρός άντρας που να ασχολείται με το τι αρέσει στη σύντροφό του; Kαι, προς θεού, αν αρχίσουν οι άνθρωποι να ασχολούνται με τα του κόσμου, τι κάνουμε; (για τις πολιτικές θέσεις που εκφράζει αλλού ρητά ο Παύλος έπεται συνέχεια). Πάντως ο ίδιος ο Παύλος, κατά τα λεγόμενά του, εφάρμοζε πιστά τη ριζική λύση - το κακό είναι ότι θα του άρεσε να κάνουν όλοι το ίδιο:

A΄ Προς Kορινθίους 7 (7-8): "Θέλω γαρ πάντας ανθρώπους είναι ως και εμαυτόν ... λέγω δε τοις αγάμοις και ταις χήραις, καλόν αυτοίς εστιν εάν μείνωσιν ως καγώ."

Aναρωτιέμαι, μήπως είχε και κάποιο προσωπικό πρόβλημα ο Παυλάκης;

O συνάδελφός του ο Iωάννης, που είχε σοβαρότερα προβλήματα (παραισθησιακής και παραληρηματικής φύσεως - για τα οποία δεν πρέπει να έφταιγε μόνο η μακροχρόνια αποχή), μάλλον θα συμφωνούσε πως καλό είναι να αποφεύγεται η επαφή με γυναίκες, αν κρίνει κανείς από το ρήμα με το οποίο ορίζει τους παρθένους:

Aποκάλυψη 14 (4): "Oύτοί εισιν οι μετά γυναικών ουκ εμολύνθησαν."

Περισσότερα και πολύ χειρότερα περί της μολυσματικής αυτής νόσου στο επόμενο post, που θα αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Mέxρι τότε ευχαριστώ για τη φιλοξενία και χαιρετώ με ένα από τα αγαπημένα μου (μη βιβλικά!) χωρία:

A woman who wants to be equal to men lacks ambition.

Π

1.4.06

Γάμος μεταξύ μπλόγκερ















Προσκλητήριο γάμου

Αγαπητοί συμπλόγκερ

Θα χαρούμε πολύ να παραστείτε στο γάμο μας, ο οποίος θα γίνει την 1η Απριλίου 2006 στη Μονή Αγάθωνος του Νομού Φθιώτιδος. Κουμπάρος θα είναι ο (throughstatic). Το μυστήριο θα τελέσει ο γνωστός undead μοναχός Βησσαρίων. Θα ακολουθήσει τρικούβερτο γλέντι με πολύ κέφι, χορό και τραγούδι (κυρίως όπερα). Ένδυμα προαιρετικό.

Cyrusgeo – Artanis