27.11.06

(Β΄ Ι.Π.Μ.) 1. William Shakespeare — Sonnet 98

Φίλες και φίλοι,

σας καλωσορίζω στη Β΄ Ιστοσυνάντηση Ποιητικής Μετάφρασης. (Το λινκ παραπέμπει στο αγγελτήριο ποστ, όπου θα βρείτε και τα πέντε ποιήματα με τα οποία θα ασχοληθούμε.) Σας εύχομαι καλή ανάγνωση, και περιμένω τα σχόλιά σας — αλλά και τις συμμετοχές σας (ναι, προλαβαίνετε...).



William Shakespeare – Sonnet 98 (1609)

From you have I been absent in the spring,
When proud-pied April, dress'd in all his trim,
Hath put a spirit of youth in every thing,
That heavy Saturn laughed and leapt with him.
Yet nor the lays of birds, nor the sweet smell
Of different flowers in odour and in hue,
Could make me any summer's story tell,
Or from their proud lap pluck them where they grew:
Nor did I wonder at the lily's white,
Nor praise the deep vermilion in the rose;
They were but sweet, but figures of delight,
Drawn after you, you pattern of all those.
Yet seemed it winter still, and you away,
As with your shadow I with these did play.


[Και στην πρωτότυπη ορθογραφία — ευγενική προσφορά του Π.]

From you haue I beene absent in the spring,
When proud pide Aprill (drest in all his trim)
Hath put a spirit of youth in euery thing:
That heauie Saturne laught and leapt with him.
Yet nor the laies of birds, nor the sweet smell
Of different flowers in odor and in hew,
Could make me any summers story tell:
Or from their proud lap pluck them where they grew:
Nor did I wonder at the Lillies white,
Nor praise the deepe vermillion in the Rose,
They weare but sweet, but figures of delight:
Drawne after you, you patterne of all those.
Yet seem'd it Winter still, and you away,
As with your shaddow I with these did play.


______________________________________


Δεν ήμουν πλάι σου την άνοιξη αυτή
καθώς ο Απρίλης, πολύχρωμος και λαμπερός
της νιότης την πνοή φυσούσε μες στο κάθε τι -
ως και o Κρόνος γελούσε κι έπαιζε, ο σκοτεινός

Μα ούτε τα τραγούδια των πουλιών, ούτε η γλυκιά η ευωδιά
τόσων και τόσων λουλουδιών, με μύρια χρώματα κι οσμές
δε με κατάφεραν το καλοκαίρι να ιστορήσω ξανά
κι άνθη να δρέψω, απ’ τις θαυμάσιες της γης τις αγκαλιές.

Πώς να παινέσω το βαθύ το πορφυρό της τριανταφυλλιάς;
πώς να θαυμάσω το υπέροχο τού κρίνου το λευκό;
ανούσια ήταν χάδια, σκαριφήματα και μόνο της χαράς,
και πρότυπό τους μόνο εσύ, μοντέλο τους εσύ, μοναδικό.

Κι έμοιαζε γύρω παγερός χειμώνας, ναι, εσύ μακριά
κι εγώ εκεί, με τη σκιά σου λες να παίζω, με όλα αυτά.

Μετάφραση: Μαύρος Γάτος

______________________________________


Από εσένα είχα λείψει την Άνοιξη,
Όταν ο παρδαλός Απρίλιος, ντυμένος με όλα του τα στολίδια,
Είχε δώσει έναν αέρα νεότητας στο κάθε τι,
Έτσι που ακόμα και ο βαρύς ο Κρόνος γέλασε και πήδηξε μαζί του.
Όμως ούτε τα τραγούδια των πουλιών, ούτε η γλυκιά μυρωδιά
Λουλουδιών διαφορετικών σε άρωμα και υφή,
Μπορούσαν να με κάνουν να πω την ιστορία κάποιου καλοκαιριού,
Ή από το περήφανο περιτύλιγμά τους, εκεί όπου μεγάλωναν, να τα μαδήσω:
Ούτε θαύμασα το λευκό του κρίνου
Ούτε ύμνησα το βαθύ κόκκινο του ρόδου
Μολονότι ήταν γλυκύτατα, σαν σκιές απόλαυσης,
Σχεδιασμένες κατ’ εικόνα σου, εσύ το πρότυπο όλων.
Όμως φαινόταν ακόμα χειμώνας, κι εσύ μακριά,
Όπως με τη σκιά σου, έτσι έπαιξα και με αυτά.

Μετάφραση: An-Lu

______________________________________


Aυτή την άνοιξη εγώ δεν ήμουνα κοντά σου,
τότε που με την πλουμιστή του τη στολή ο Aπρίλης
τέτοια της νιότης χάρισε στο κάθε τι ανάσα
που γέλαγε και γλένταγε ως κι ο βαρύς ο Kρόνος.
Mα ούτε κελάηδημα πουλιών, ούτ' ευωδιά καμμία,
των λουλουδιών κάθε λογής το άρωμα ή το χρώμα,
δε φτάναν για να πω καλοκαιριάτικο τραγούδι
ή απ' την έξοχη της γης ποδιά κάποια να κόψω•
ούτε του κρίνου το λευκό μπορούσα να θαυμάσω,
ούτε το βαθυκόκκινο του ρόδου να παινέψω•
ήταν απόλαυση γλυκειά, μα ήταν μόνο εικόνες,
δικά σου είδωλα, όλα με πρότυπο εσένα.
Eσύ ήσουνα μακριά, κι ήταν για μένα σα χειμώνας,
κι έπαιζα μ' όλα αυτά σα νά 'παιζα με τη σκιά σου.

Mετάφραση: Π (βλέπε σχόλιο)

______________________________________


Την Άνοιξη μακριά σου είχα βρεθεί
Κι ο Απρίλης ρούχα πλουμιστά φορούσε
Η νιότη γέμιζε το καθετί
Κι ο Κρόνος ο βαρύς χασκογελούσε

Μα το εύηχο τραγούδι απ' τα πουλιά
Και τ' άνθη τα γεμάτα οσμή και χρώμα
Δεν φέρναν' στην καρδιά καμιά χαρά
Ούτε και στίχους όμορφους στο στόμα

Δεν θαύμαζα τα κρίνα τα λευκά,
Τα ρόδα και τα θέλγητρα της φύσης,
Γιατί όλα τούτα έμοιαζαν πλαστά,
Αντίγραφα, φτηνές απομιμήσεις

Για μένα ήταν χειμώνας μακριά σου
Κι ο κόσμος όλος ήταν σα σκιά σου.

Μετάφραση: cyrusgeo


UPDATE

Μέσα στη γενικότερη φούρια, ξέχασα (!) να ανεβάσω τη σχετική μουσική υπόκρουση. Επιλέξαμε (ο Π, στην ουσία) την M. Giles Hobies Galiard του John Dowland (1563-1626), με το σκεπτικό ότι ο συνθέτης είναι σύγχρονος του Σαίξπηρ.

Καλή ακρόαση.


25.11.06

Mεταφραστικά Mαργαριτάρια - Tρεις λαλούν και δυο χορεύουν...

(Γράφει ο Π)

Δύο ακόμα μικρές σειρές πολυτίμων λίθων που έχουμε κατά καιρούς εξορύξει από την αστείρευτη πηγή κάθε σοφίας.*


A. Kατηγορία "δεν σκεφτόμαστε και δεν πειράζουμε τίποτα"

"He was a member of the Trust". Trust μπορεί να είναι διοικητικό συμβούλιο ή κάποιου άλλους είδους ένωση. Kατά Filmnet "ήταν μέλος της Eμπιστοσύνης".

"Hotel guests only", επιγραφή σε πινακίδα: προφανώς επισημαίνει χώρο που διατίθεται μόνο για πελάτες του ξενοδοχείου. Στο Filmnet, πάλι, θεωρούν ότι είναι το όνομα της επιχειρήσεως: "Ξενοδοχείον οι φιλοξενούμενοι".

Άλλη επιγραφή, πάνω σε μηχανικό πιάνο αυτή τη φορά: "Medley Patriotic Songs". Medley είναι το ποτ-πουρί (συρραφή αποσπασμάτων από τραγούδια) - αλλά μπορεί και να είμαι αγεωγράφητος: κατά τη NET είναι "πατριωτικά τραγούδια του Mέντλεϋ".

Aνάλογα: "found refuge in the tranquility of a small town" (βρήκαν καταφύγιο στη γαλήνη μιάς μικρής πόλης). Kατά το αποβιώσαν Tempo, "βρήκαν καταφύγιο σε μιά μικρή πόλη, το Tρανκουίλιτυ".

Kαι μιά νέα γερμανική μικρή πόλη, από πρόσφατο ντοκυμανταίρ για τον Mπαχ στην ET3 (kirche γερμανικά είναι η εκκλησία, Άγιος Θωμάς η κεντρική εκκλησία της Λειψίας): "θα παιζόταν στον Άγιο Θωμά του Kίρχε".

Σε προχθεσινό δε ντοκυμανταίρ του Σκάι εξηγείται ότι τα μερμήγκια-φυλλοκόπτες, μεταφέροντας στις φωλιές τους κομμάτια φύλλων, συντελούν στον εμπλουτισμό του χώματος με φυσικό λίπασμα για τα δέντρα. Tο λίπασμα αγγλιστί είναι compost. Aναπόφευκτη, επομένως, η ζαχαροπλαστική μετάφραση: "στην ουσία περνούν τη ζωή τους φτιάχνοντας κομπόστα". Kαι μιλ-φέιγ, αναμφίβολα...


B. Kατηγορία "πώς διάολο προέκυψε τούτο το πράγμα;"

(Mου αρέσει πολύ να βρίσκω τι οδήγησε σε κάποιο μεταφραστικό λάθος. Για τα παρακάτω σηκώνω ψηλά τα χέρια:)

"The New York Yankees" - Star: "το θηρίο της Nέας Yόρκης".

"His intense sense of the meticulous" - Mακεδονία: "η συντροφικότητα".

"I would never spend so much money for something you wear around your neck" - Star: "ποτέ δεν θα ξόδευα τόσα λεφτά για ένα κόσμημα μερικών ωρών".

"...where scientists will observe the animals in their natural habitat" - ET1: "...όπου οι επιστήμονες θα δίνουν διαλέξεις".

"A porcelain-type finish" - Extra: "είχε σχήμα πετάλου".

"That was over a woman" - Alter: "ήταν αληθινός πόλεμος".

"Beats 'break a leg'!" - Mακεδονία: "τη δεύτερη φορά πιάνει".

"Bad manners to stare" - Alpha: "είναι επιχειρηματίας".



* "I find television very educating. Every time somebody turns on the set, I go into the other room and read a book."
- Groucho Marx

22.11.06

Το πρωινό ενός βουλιμικού μπλόγκερ

(...στο Ξενοδοχείον "Η Μνήμη"...)


Η αφύπνιση στο κινητό χτυπά μονότονα, και η οθόνη του αναβοσβήνει με επιτακτικότητα. Η λιπαρή ανθρωπόμορφη μάζα αρχίζει να κινείται κάτω από τα σκεπάσματα, κι ένα πλοκάμι (ή μήπως είναι χέρι;) απλώνεται και σταματά το ενοχλητικό πρωινό «ήχος και φως».

Μια γρήγορη επίσκεψη στην τουαλέτα, κι αμέσως εκδρομή στο φούρνο «της γειτονιάς» — σε εισαγωγικά, γιατί απέχει τέσσερα ολόκληρα τετράγωνα, και τη διαδρομή αυτή τη μισεί, αν μπορούσε θα έσπαζε το πεζοδρόμιο, θα σήκωνε οδοφράγματα, θα ισοπέδωνε ολόκληρη την περιοχή.

Δεν μισεί τη διαδρομή — τον εαυτό του μισεί. Γιατί κάθε πρωί, χωρίς εξαίρεση, πρέπει (οπωσδήποτε) να πάει για την πρωινή σοδειά — δυο τυρόπιτες, δυο κασερόπιτες, ένα κρουασάν ζαμπόν-τυρί-μπεσαμέλ, δυο κρουασάν βουτύρου, ένα κρουασάν σοκολάτα, και για αργότερα ένα σακουλάκι τυροπιτάκια, δυο προφιτερόλ και ένα γεμιστό τσουρέκι. Και σοκολατούχο γάλα.

Η επιστροφή είναι γρήγορη — είναι πολύ ευκίνητος όταν είναι νηστικός, σχεδόν νευρικός. Πρέπει να καταστείλει αυτή την αίσθηση — δεν του αρέσει.

Φέρνει τη σοδειά στο γραφείο του και ανοίγει τον υπολογιστή. Καταπίνει τα πάντα σχεδόν αμάσητα, ενώ σερφάρει στα μπλογκ για να δει τι έγραψαν οι άλλοι αργά το βράδυ. Αυτός δεν μπορεί να ξενυχτήσει — τον πιάνει υπνηλία από τις 10, και ξυπνάει (με το ζόρι) στις 9. Και πάλι δεν του φτάνει ο ύπνος. Αν μπορούσε, θα κοιμόταν 14 ώρες. Αλλά πρέπει να δουλεύει και λίγο, γιατί η μαμά είπε ξεκάθαρα ότι δεν σκοπεύει να τον τρέφει άλλο — έχει περάσει τα 40, διάολε...

Σχολιάζει με κακεντρέχεια τα ποστ στα άλλα μπλογκ, με διαφορετικό ψευδώνυμο κάθε φορά, χτυπώντας με κόπο το (γεμάτο λίπος, ψίχουλα και σοκολάτα) πληκτρολόγιο. Του αρέσει να γράφει εντελώς παράλογα, αλλά με μια επίφαση λογικής, κάτι που ξέρει ότι θα κάνει έξω φρενών τους οικοδεσπότες και τους άλλους σχολιαστές. Είναι η μοναδική διασκέδαση που του έχει απομείνει — το φαγητό δεν του είναι πλέον απόλαυση, αλλά ανάγκη, σαν ναρκωτικό.

Τώρα, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, του έρχεται μια καταπληκτική ιδέα. Κακή στιγμή, γιατί πρέπει να πάει στην τουαλέτα — είναι υπέρτατη ανάγκη.

Όταν βγει από την τουαλέτα, μετά από μιάμιση ώρα, θα την έχει ξεχάσει...

19.11.06

To μυαλό τους και μια λίρα...

(Γράφει ο Π).

Ή, για την ακρίβεια, 495 δολλάρια, γιατί τόσο κοστίζει αυτό το μαραφέτι, που απευθύνεται σε ραβδοσκόπους και άλλους ανάλογα προικισμένους (με απεριόριστη βλακεία). Tο βρήκα συνεχίζοντας το ψάξιμο που άρχισε ο cyrusgeo για τις γραμμές Hartmann.

Tο πράγμα αυτό (που προφανώς δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κομμάτι γυαλί πάνω σε μια βάση με ένα λαμπάκι μέσα της) είναι, λέει, «ολοκαίνουργια τεχνολογία που βασίζεται στο φως και δημιουργεί ενεργειακό πεδίο σε αρμονία με τη ζωτική δύναμη του σώματός σας». «Παράγει ενέργεια παρόμοια με τις ενέργειες με τις οποίες έχετε συνηθίσει να δουλεύετε ως ραβδοσκόποι». «Oι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να αισθανθούν άμεσα την ενέργεια με τα χέρια τους, ακόμα κι αν δεν είναι καθόλου εξασκημένοι στην ενεργειακή δουλειά».

Tο site περιλαμβάνει και ένα λινκ για «τα αποτελέσματα» μιας «άτυπης μελέτης». Eκεί αναφέρεται ότι ζητήθηκε από 88 κοινούς θνητούς και από 33 άτομα που δουλεύουν με την 'ενέργεια' να βάλουν το χέρι τους πάνω από το μαραφέτι και να διαπιστώσουν τι αισθάνονται. Bεβαίως 83% των πρώτων και 100% (φυσικά) των δεύτερων αισθάνθηκε κάτι. H 'έρευνα' καταλήγει: «δεν θα σας πούμε εδώ τι αισθάνθηκαν, γιατί θέλουμε να έχετε κι εσείς την εμπειρία μόνοι σας!»

Tι ακριβώς κάνει το μαραφέτι; «Έχει την ικανότητα να καθαρίζει και να προγραμματίζει αντικείμενα όπως κρυστάλλους, κοσμήματα, ματογυάλια, ή το εκκρεμές σας. Oι ραβδοσκόποι διαπιστώνουν συχνά πως τα εκκρεμή τους γίνονται πιο ευαίσθητα».

Έχει και επιλογές για τις κατάλληλες κατά περίπτωση ρυθμίσεις. Προσέξτε όμως: δεν έχει τίποτε διακόπτες ή κουμπιά για την επιλογή - αυτά είναι ξεπερασμένη τεχνολογία. Tην επιλογή την κάνετε μόνοι σας: «καθορίζετε τις κατάλληλες ρυθμίσεις χρησιμοποιώντας ένα εκκρεμές, ραβδοσκόπηση ή άλλες ανάλογες τεχνικές. Oι ραβδοσκοπικές σας ικανότητες παρέχουν ένα απλό τρόπο να καθορίσετε μιά από τις προ-προγραμματισμένες ρυθμίσεις όπως τσάκρα, μεσημβρινούς βελονισμού, όργανα, συστήματα του σώματος, βελονισμό πέντε στοιχείων ή αγιουρβέδα».

«Oι πιο πολλές ενεργειακές συσκευές κοστίζουν χιλιάδες δολλάρια», λέει το site, ενώ αυτό «έχει τιμή προσιτή σχεδόν σε όλους». Aς σπεύσουμε: αν το IQ μας είναι μονοψήφιο μπορεί να δικαιούμαστε και έκπτωση...

Π

16.11.06

Β΄ Ι.Π.Μ. — Υπενθύμιση

Σας υπενθυμίζω ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η Β΄ Ιστοσυνάντηση Ποιητικής Μετάφρασης, και ότι περιμένω τις συμμετοχές σας στο e-mail που θα βρείτε στο προφίλ μου. Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσουμε με τον Σαίξπηρ, και θα συνεχίσουμε με τη σειρά που παρατίθενται τα ποιήματα στο ποστ της Ιστοσυνάντησης.

Σπεύσατε...

14.11.06

Λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει...

Συχνά αναρωτιέμαι πώς γίνεται και τόσοι περιαστικοί μύθοι, τόσες δεισιδαιμονίες και τόσα ψεύδη επιζούν, διασπείρονται και διαιωνίζονται, παρά το γεγονός ότι έχουν ήδη καταρριφθεί, απορριφθεί και αποκαλυφθεί.

Μια αιτία είναι η προθυμία (για να μην πω «αυταπάρνηση») με την οποία πολλοί άνθρωποι (ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου) αποδέχονται, άκριτα, πράγματα που τους φαίνονται ελκυστικά και που, κατά βάθος, θα ήθελαν να είναι αλήθεια — ίσως γιατί αγγίζουν ευαίσθητες προσωπικές χορδές ή ευσεβείς πόθους.

Μια άλλη αιτία είναι η γκεμπελική μέθοδος που ακολουθούν (πολλές φορές άθελά τους) οι προπαγανδιστές αυτών των μύθων, δεισιδαιμονιών και ψευδών.

Είναι η γνωστή μέθοδος «λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει».

Μη φοβάστε, δεν θα ακολουθήσει ανάλυση (ποιος προλαβαίνει, εξάλλου…) — απλώς θα αναφερθώ σε δυο πολύ πρόσφατα κρούσματα.


Χθες το πρωί, ο κ. Αυτιάς έκανε, ως συνήθως, την εκπομπή του στον Alpha, την οποία πέτυχα, φυσικά, στο ζάπινγκ (είναι η ώρα που ετοιμάζομαι να φύγω για δουλειά). Δεν είδα το θέμα απ’ την αρχή, αλλά κατάλαβα ότι μιλούσαν για έναν 24χρονο φοιτητή που γιατρεύτηκε χάρη σε μια νέα ιατρική μέθοδο βασισμένη στα βλαστοκύτταρα. Σ’ αυτές τις εκπομπές (όπως και στις ειδήσεις, στα κουτσομπολιά, στα πρωινάδικα κ.τ.λ.) βάζουν από κάτω (ή από πάνω) λεζάντες, που δίνουν κάποιον «τίτλο» στο θέμα που συζητιέται εκείνη τη στιγμή.

Η λεζάντα στην οθόνη έγραφε:

«Από θαύμα σώθηκε 24χρονος φοιτητής».

Μπορεί να πει κανείς ότι ήταν ένα αθώο λάθος «εκ παραδρομής» — εγώ λέω ότι, ακόμη κι έτσι να είναι, δείχνει ξεκάθαρα την κυρίαρχη νοοτροπία: Ό,τι δεν καταλαβαίνει ο «μέσος τηλεθεατής» είναι θαύμα. Δεν υπάρχει επιστήμη, δεν υπάρχει τεχνολογία, δεν υπάρχει έρευνα — όλα είναι «θαύματα». Άρα (βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα στο νου του «μέσου τηλεθεατή»), αφού είναι θαύματα, έχει βάλει το χεράκι του ο Θεός, ο Χριστός, η Παναγία ή κάποιος άλλος από το λεφούσι των «Αγίων της Πίστεώς μας», που λέει κι ο κ. Καρατζαφέρης στο ομότιτλο βιβλίο του. Επιτέλους, η επιστήμη δεν είναι «θαύμα», δεν στηρίζεται σε «θαύματα», ούτε κάνει «θαύματα». Είναι μια μακρά και επίπονη διαδικασία, συχνά άχαρη και άκαρπη. Κι όποτε καταφέρνει να αποδώσει καρπούς, οφείλουμε τουλάχιστον να της το αναγνωρίζουμε, κι όχι να μιλάμε για «θαύματα», λες και τον 24χρονο τον είχε «τάξει» η μάνα του στην Παναγιά την Τριχερούσα κι εκείνη «έβαλε βύσμα» στον Πανάγαθο να τον θεραπεύσει.

Αλλά μάλλον δεν επρόκειτο περί παραδρομής, καθώς, αμέσως μετά, ακολούθησε ένα «ρεπορτάζ» που παρουσίαζε έναν ραβδοσκόπο που έβρισκε, λέει, νερό κρατώντας ένα κλαδάκι ελιάς σε σχήμα Υ. Έτσι γίνονται αυτά τα πράγματα: πρώτα εθίζουμε τον κόσμο στο να ψάχνει παντού μεταφυσικές εξηγήσεις, και μετά του πλασάρουμε ό,τι θέλουμε…


Το άλλο πρόσφατο κρούσμα είναι (το μαντέψατε!) από την εκπομπή του κ. Λιακόπουλου, ο οποίος επιμένει να διασπείρει παρανοϊκές θεωρίες συνωμοσίας που έχουν καταρριφθεί προ πολλού. Το νέο τροπάριό του είναι ότι δεν πήγαμε στο φεγγάρι, κι ότι το βίντεο από την αποστολή του Apollo 11 είναι γυρισμένο σε στούντιο. Και δώσ’ του φωτογραφίες με «ύποπτα» σημεία, και δώσ’ του «αναπάντητα» ερωτήματα, και δώσ’ του (εμφανώς πλαστά) βίντεο που δείχνουν προβολείς να πέφτουν πίσω από τους «αστροναύτες»…

Σ’ αυτούς τους ιδεολογικούς χώρους, όπως είναι απόλυτα φυσικό, η τακτική «λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει» είναι ψωμοτύρι. Τι κι αν οι άλλοι προσκομίζουν αποδείξεις; Εμάς, σκασίλα μας. Εμείς θα λέμε συνέχεια το τροπάρι μας σαν να μην τρέχει τίποτε. Στοιχεία οι άλλοι; Επαναλήψεις εμείς. Λογικές εξηγήσεις οι άλλοι; Τυφλόμυγα εμείς. Από την πόλη έρχονται οι άλλοι; Στην κορφή κανέλλα εμείς.

Πάρτε και μερικά λινκ, γιατί, πώς να το κάνουμε, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι τα έχουν πει πολύ καλύτερα στο παρελθόν:

Clavius.org
Redzero’s Moon Hoax
Bad Astronomy
Goddard’s Journal
Jim Scotti's “Not Faked”

Και μια φωτό από τη NASA

13.11.06

Να τον χαίρεστε τον Firefox σας...

...εγώ δεν θα πάρω άλλο.

Πριν από λίγο ο (ολοκαίνουργιος) Firefox 2.0 αποφάσισε, έτσι, με δική του πρωτοβουλία, να κρασάρει το μηχάνημά μου (συγχαρητήρια, κύριοι, τα καταφέρατε -- είχα να δω μπλε οθόνη πάρα πολύ καιρό).

Η πλάκα (αν και πρέπει να πω ότι καθόλου δεν γέλασα) είναι ότι, μετά την επανεκκίνηση, ο κ. Firefox αποφάσισε ότι δεν γούσταρε πλέον ούτε τις προσωπικές μου ρυθμίσεις ούτε τα bookmarks μου, και τα αφάνισε!!!

Αυτό, τώρα, με φέρνει στην εξής δύσκολη θέση:

1. Ο Firefox για μένα είναι πλέον παρελθόν.

2. Ο Opera έχει μερικές παραξενιές που μου κάνουν τη ζωή δύσκολη -- για παράδειγμα, αρνείται να υιοθετήσει τις προσωπικές μου επιλογές χρωμάτων (δουλεύω συνήθως με γκρίζα γράμματα σε μαύρο φόντο), και επίσης αρνείται να θυμηθεί το nick και το password που χρησιμοποιώ στον Blogger. Έτσι, δεν νομίζω ότι θα τον χρησιμοποιώ.

3. Ο Internet Explorer είναι απαράδεκτος από κάθε άποψη -- ακόμη και στην καινούργια έκδοση.

Τι να κάνω; Καμιά πρόταση;


UPDATE: Με παρέμβαση του φίλτατου broccoli ξαναβρήκα τα bookmarks και, τουλάχιστον, μπορώ να τα μεταφέρω και στον Opera για περαιτέρω ασφάλεια. Η εμπιστοσύνη μου κλονίστηκε, πάντως. Καλά έλεγε η Λουκά — αυτά τα παλιομηχανήματα, τα παλιοπρογράμματα και τα παλιοδίκτυα είναι του Διαβόλου...

ΕΤΕΡΟΝ UPDATE: Ευχαριστώ de profundis τους φίλους συμπλόγκερ που έσπευσαν εις βοήθειαν. Τα συμπεράσματά μου είναι:

α) Μάλλον θα επιμείνω στον Firefox, λόγω του εξαιρετικά ιδιοσυγκρατικού τρόπου με τον οποίο θέλω να βλέπω τις ιστοσελίδες.

β) Μάλλον δεν έφταιγε αμιγώς ο Firefox, και ίσως δεν έπρεπε να τον πιάσω απ' τα μούτρα (θα δείξει...).

γ) Θα επεκτείνω το backup μου και σε πράγματα πέραν των αρχείων. (O Yosemite Sam προτείνει κάποιο πρόγραμμα στα σχόλια.)

δ) Ο βασικός ύποπτος είναι τα μπλογκ με ενσωματωμένη μουσική που ξεκινάει αυτόματα. Οπότε, αυτά θα τα ανοίγω ξεχωριστά και ένα-ένα (τα άλλα, ως καλομαθημένος ADSLάκιας, θα συνεχίσω να τα ανοίγω κατά εικοσάδες ή τριαντάδες).

Ευχαριστώ άπαντας και επιστρέφω πάραυτα στη συνήθη θεματολογία...

12.11.06

Η ψευδοεπιστήμη στην TV — επεισόδιο 12.837

Πάνω στο ζάπινγκ (μια τέχνη που ασκώ πού και πού όταν έχω λίγο χρόνο μεταξύ υποχρεώσεων), πετυχαίνω στην ΕΤ3 έναν τύπο που έλεγε κάτι για «γραμμές Χάρτμαν». Όπως ήταν φυσικό, σταμάτησα εκεί για να ακούσω τη συνέχεια — και η συνέχεια δεν με απογοήτευσε καθόλου.

Ο τύπος συνέχισε να μιλά, κάνοντας αναφορές σε γεωμαγνητικά / βαρυτικά πεδία, γήινα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και γεωμαγνητικούς κόμβους, ενώ η οθόνη τον έδειχνε να «ανιχνεύει» αυτά τα πεδία κρατώντας μεταλλικές ράβδους, ακριβώς σαν εκείνες που χρησιμοποιούνται στη ραβδοσκοπία και τη ραβδομαντεία — καθώς επίσης και εκκρεμές με κρύσταλλο χαλαζία (πολύ γέλιο...).

Και, βέβαια, η όλη ιστορία διανθίστηκε και με αφηγήσεις για το πώς οι σκύλοι αποφεύγουν να κάθονται πάνω στις «γραμμές Χάρτμαν» και στους κόμβους που αυτές σχηματίζουν, ενώ οι γάτες επιλέγουν να κοιμούνται ακριβώς εκεί, και γι’ αυτό, όταν ξυπνάνε, τεντώνονται και το τρίχωμά τους σηκώνεται, γιατί, λέει, «αποφορτίζουν την αρνητική ενέργεια που έχουν μαζέψει». Επίσης, τα μυρμήγκια, λέει, ακολουθούν αυτές τις γραμμές για να μπορούν να προσανατολίζονται.

Άσε που, αν το κρεβάτι σου είναι πάνω σε τέτοιες γραμμές, ή κόμβους, είναι βέβαιο ότι θα πάθεις καρκίνο! (Όλοι όσοι έχετε γάτες που στρογγυλοκάθονται στο κρεβάτι σας ή στον καναπέ σας μάλλον έχετε ήδη πεθάνει και δεν το ξέρετε...)

Το ωραίο, όμως, δεν σας το είπα ακόμη — αν και είμαι βέβαιος ότι το υποπτευθήκατε:

Αυτές οι «γραμμές Χάρτμαν» δεν μπορούν να ανιχνευθούν με καμία επιστημονική μέθοδο και με κανένα (υπερσύγχρονο και υπερευαίσθητο) μηχάνημα. Ο μόνος τρόπος να τις εντοπίσεις είναι μέσω της ραβδοσκοπίας.

Να το πω και με άλλα λόγια;

Ο τύπος έπαιρνε ως δεδομένο (και δεν είναι ο μόνος, βέβαια) ότι υπάρχει κάτι που:

α) δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να αποδείξει ότι υπάρχει

και

β) ο μόνος τρόπος να το «μετρήσει» είναι να χρησιμοποιήσει μια μέθοδο που είναι διαβόητη για την αναξιοπιστία της — για να μην πω ότι είναι πέρα για πέρα απάτη και προσβληθούν ορισμένοι...

Όσο για τις «προτιμήσεις» των ζώων, έχω να πω ότι η επιλεκτική κρίση κάνει θαύματα...

Αν σας αρέσει το διάβασμα (και δη στα Αγγλικά), ρίξτε μια ματιά εδώ (για μια κάπως πιο «ουδέτερη» παρουσίαση) και εδώ (για μια κάπως πιο ορθολογική προσέγγιση).

10.11.06

Όταν το μέσον σκοτώνει το μήνυμα...



Η ανωτέρω αφίσα είναι από καμπάνια της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης YouthAIDS, που έχει στόχο το σταμάτημα της εξάπλωσης του AIDS στις ηλικίες 15-24, μέσω της ενημέρωσης, της προτροπής σε πιο υγιεινές συνήθειες και της προώθησης κάποιων (γκουχ! γκουχ!) προϊόντων. Τέλος πάντων, οι προθέσεις της οργάνωσης είναι καλές, αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που ασχολούμαι με το θέμα αυτή τη στιγμή.

Για κοιτάξτε λίγο πιο προσεκτικά την αφίσα — κάντε της και "κλικ" να μεγαλώσει.

Ποιο είναι το μήνυμα που παίρνετε;

Α. Όποιος κάνει πολύ σεξ, αρρωσταίνει και πεθαίνει.

Β. Όποιος κάνει σεξ σε πολλές στάσεις, αρρωσταίνει και πεθαίνει.

Γ. Όποιος είναι μονογαμικός (αφού είναι φανερό πως το ζευγάρι που κάνει έρωτα είναι παντού το ίδιο), αρρωσταίνει και πεθαίνει.

Δ. Όλα τα παραπάνω.

Αν η απάντησή σας ήταν η Δ, τότε συγχαρητήρια — κερδίσατε.

Ταυτόχρονα, όμως, χάσαμε όλοι μας, γιατί το μήνυμα που περνάει η αφίσα (έστω και άθελά της) είναι αφελές, ανόητο και επικίνδυνο. Και σίγουρα δεν βοηθά καθόλου στην καταπολέμηση του AIDS.

(Την αφίσα — αλλά και την αφορμή — την πήρα από το Two Percent Company.)

8.11.06

Υποκρισία δεκατριών ετών...

...και δεν εννοώ την (ανύπαρκτη) υποκρισία του δεκατριάχρονου μαθητή, μην με παρεξηγήσετε — εννοώ την υποκρισία όσων μας παρουσίασαν την επιστολή του ως κάτι σπουδαίο που «τάραξε τα νερά» και «αφύπνισε συνειδήσεις».

Κατ’ αρχάς, δεν δυσκολεύομαι καθόλου να πιστέψω ότι αυτή την επιστολή την έγραψε (χρησιμοποιώντας αυτές τις εκφράσεις κι αυτό το λεξιλόγιο) ένας δεκατριάχρονος. Από τη μια, κι εγώ στα δεκατρία μου έγραφα (μεταξύ άλλων) και πομπώδη κείμενα, με τις πιο «κυριλέ» λέξεις που γνώριζα. Από την άλλη, η ίδια η εφημερίδα (η «Ελευθεροτυπία») λέει ότι η επιστολή πέρασε από διόρθωση, για να εξαλειφθούν τα συντακτικά και ορθογραφικά λάθη που περιείχε. Κανένα πρόβλημα με την επιφάνεια, λοιπόν.

Το πρόβλημα βρίσκεται στο περιεχόμενο.

Σας φαίνεται λογικό ένα παιδί δεκατριών ετών να αναπολεί ένα παρελθόν που δεν γνώρισε;

Όχι, ε; Ούτε κι εμένα.

Σας φαίνεται λογικό ένα παιδί δεκατριών ετών να καταγγέλλει την καταναλωτική κοινωνία λέγοντας, στην ουσία «κοιτάξτε τι καλά που ήσασταν τότε [πότε;], γονείς, και πώς καταντήσατε τώρα»;

Το μυστήριο το λύνει, άθελά του, ο ίδιος ο μαθητής, λέγοντας, σε συνέντευξή του, ότι δεν βλέπει τηλεόραση, και ότι όλα όσα γνωρίζει για τα θέματα που του έδωσαν την αφορμή να γράψει αυτή την επιστολή τα πληροφορήθηκε από τη μητέρα του.

Θα μπορούσα να αναφέρω διάφορες παροιμίες εδώ (κάτι με κεραμίδια, ή κάτι με κολαούζους, ας πούμε), αλλά θα κρατηθώ και θα πάω κατευθείαν στο συμπέρασμά μου:

Όλα (ή σχεδόν όλα) όσα αναφέρονται στην επιστολή του δεκατριάχρονου είναι απόψεις της μητέρας του.

Και η συλλήβδην καταγγελτική διάθεση προς τους (άλλους) γονείς, και οι τετριμμένες ασημαντολογίες για το «καλό» παρελθόν, το «κακό» παρόν και το επίφοβο μέλλον, και τα ευρέως διαδεδομένα φληναφήματα περί «αθωότητας» της παιδικής ηλικίας (ρωτήστε έναν ψυχολόγο της προκοπής, και θα σας πει πόσο αθώα είναι στην πραγματικότητα η παιδική ψυχή), και οι παραδοσιακές ειδυλλιακές εικόνες με την οικογένεια μαζεμένη γύρω από τον καναπέ να ακούει ιστορίες, και η μοδάτη και εύκολη απόρριψη του καταναλωτισμού, και, και, και...

Φυσικά, πάρα πολλοί, διάσημοι και μη, έπεσαν στην παγίδα και κατάπιαν αμάσητο ένα κείμενο που, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει να πει τίποτε καινούργιο. Με κοινοτοπίες δεν γίνονται επαναστάσεις, αγαπητοί. Με το να καταγγέλλετε "την άτιμη την κενωνία" δεν καταφέρνετε τίποτε. Αλλάξτε τον εαυτό σας, πρώτα, και μετά το συζητάμε.

Τέλος, δεν κατάλαβα — προς τι ο θαυμασμός που ένα παιδί δεκατριών ετών μιλά για τον Καβάφη, το Ρίτσο και τον Καζαντζάκη; Εγώ στα δεκατρία μου είχα ήδη τελειώσει τον Καζαντζάκη και τον Βερν, και διάβαζα Καμύ και Σαρτρ.

Ε, και τι έγινε, δηλαδή;

7.11.06

Σοφόν το σαφές

Η σαφήνεια είναι μεγάλη υπόθεση — έως και αρετή, θα έλεγα.

Έτσι, όταν διαβάζω κείμενα που διέπονται από αυτή την αρετή (και με τα οποία κατά βάση συμφωνώ, εννοείται), δεν μπορώ παρά να παραπέμψω τους εδώ επισκέπτες εκεί.

Σας παραπέμπω, λοιπόν, στο σημερινό κείμενο του Oldskipper, του "καπετάνιου", όπως τον αποκαλώ χαϊδευτικά όταν μου κάνει την τιμή να σχολιάζει δικά μου κείμενα (ή του Π). Ο καπετάνιος, λοιπόν, παίρνει αφορμή από το (επίσης σαφές) σημερινό κείμενο του Μάνου Αντώναρου, για να πει μερικά πράγματα που νομίζω πως πρέπει να διαβαστούν.

Εμείς τα λέμε ξανά από αύριο.

Υ.Γ.: Και η καλή μου η Αρτάνις δίνει ρέστα σήμερα. Η καλή μέρα απ' το πρωί φαίνεται...

4.11.06

Περί της ετυμολόγησης του «ΟΚ»

Αν είσαι εθνικιστής (είτε το παραδέχεσαι είτε όχι), θεωρείς ότι η ελληνική γλώσσα είναι ανώτερη από τις άλλες, ότι, κατά κάποιον τρόπο, τις «γονιμοποίησε», ή (αν είσαι εντελώς ακραίος) ότι είναι «η γλώσσα των Θεών».

Αυτή η νοοτροπία έχει γεννήσει διάφορους μύθους, όπως το ότι η Ελληνική λίγο έλειψε (για μία ψήφο) να οριστεί ως η επίσημη γλώσσα των νεοσύστατων, τότε, Η.Π.Α., ή ότι η (αρχαία) Ελληνική είναι «η γλώσσα στην οποία θα επικοινωνούν οι υπολογιστές του μέλλοντος».

Οι φορείς αυτών των απόψεων, επειδή προσπαθούν να διαιωνίσουν τη διασπορά τους (καθώς εξυπηρετούν τους σκοπούς του εθνικισμού), έχουν την τάση να παραβλέπουν άλλα στοιχεία, τα οποία εύκολα θα κατέρριπταν τους ισχυρισμούς τους — πολύ φυσικό, αφού, παρότι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους εν ονόματι της αλήθειας, η αλήθεια δεν τους ενδιαφέρει καθόλου. Στην περίπτωση των ανωτέρω παραδειγμάτων, η παντελής έλλειψη ιστορικών στοιχείων, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο ίδιος μύθος (ο πρώτος εκ των δύο) διαδίδεται και για τη γερμανική γλώσσα, θα έπρεπε να είναι αρκετή για να τον καταρρίψει. Αλλά, όταν έχεις ένα σκοπό να υπηρετήσεις, οι αποδείξεις είναι δευτερεύουσας σημασίας. Είναι γνωστό ότι, για αυτούς τους κύκλους, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Όσον αφορά στο δεύτερο μύθο που ανέφερα, οποιοσδήποτε γνώστης των γλωσσών μηχανής και προγραμματισμού των ηλεκτρονικών υπολογιστών θα σας διαβεβαιώσει ότι αυτοί που διαδίδουν τέτοιες αφέλειες δεν έχουν ιδέα για τι πράγμα μιλάνε.

Ας έρθουμε, όμως, στην περίπτωση της αγγλικής (διεθνούς, πια) έκφρασης «ΟΚ».

Ένα από τα «εργαλεία» των οπαδών του ελληνικού γλωσσικού εθνικισμού είναι η παρετυμολογία. Οι παρετυμολογούντες ψάχνουν για επιφανειακές (οπτικές ή ακουστικές) ομοιότητες μεταξύ λέξεων διαφόρων γλωσσών και προσπαθούν να τις αναγάγουν σε κάποια ελληνική ή αρχαιοελληνική λέξη ή ρίζα, προκειμένου να «αποδείξουν» έτσι ότι η x ξένη λέξη προέρχεται από την y ελληνική. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του «ΟΚ». Τι σημαίνει «ΟΚ»; «Όλα Καλά». Άρα, σου λέει, από εκεί προήλθε — και επινόησαν κάποια αφήγηση περί κιβωτίων που μεταφέρονταν από ελληνικά πλοία στην Αμερική, πάνω στα οποία οι έλληνες ναυτικοί έγραφαν τα αρχικά «ΟΚ» για να πιστοποιήσουν ότι είχαν ελεγχθεί. Περιττό να πούμε ότι δεν υπάρχει καμία τεκμηρίωση γι’ αυτό — είναι μια ιστορία που βασίστηκε στην (τεκμηριωμένη) ετυμολόγηση της μάγκικης λέξης «μέγκλα», που σημαίνει, αν δεν κάνω λάθος, «προϊόν αρίστης ποιότητας», και που προήλθε από την επιγραφή «Made in England» πάνω στα (αρίστης ποιότητας, όντως) εγγλέζικα υφάσματα που προορίζονταν για κοστούμια.

Αυτός ο μύθος διαδίδεται εδώ και χρόνια, και μου τον θύμισε τώρα η πρόσφατη παρουσίασή του στην εκπομπή του τηλε-προφήτη Λιακόπουλου. Οπότε, είπα να το ψάξω — κάτι που οι εθνικιστές δεν κάνουν ποτέ, γιατί φοβούνται (όπως όλοι όσοι εμφορούνται από τον αντιεπιστημονικό τρόπο σκέψης) ότι μπορεί να διαψευστούν οι ευσεβείς πόθοι τους.

Όλες οι σοβαρές πηγές (Oxford English Dictionary cd-rom, AskOxford, Online Etymology Dictionary, αλλά και η Wikipedia και το The Straight Dope, συμφωνούν στο ότι η έκφραση «ΟΚ» δεν έχει καμιά σχέση ούτε με το ελληνικό «όλα καλά», ούτε με το σκοτσέζικο «och aye», ούτε με το ινδιάνικο «oke» ή «okeh», ούτε με το γαλλικό «aux Cayes», ούτε με το «au quais», ούτε με τον Obediah Kelly, ούτε με το «zero killed», ούτε με το «waw-kay», ούτε με το «hoacky», ούτε με ένα σωρό άλλες «λαϊκές» (παρ)ετυμολογήσεις. Γιατί; Γιατί για καμία απ’ αυτές δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να την τεκμηριώνουν.

Το 1963-64, όμως, ο Allen Walker Read, έχοντας αφιερώσει πολλά χρόνια στην ετυμολόγηση του «ΟΚ», βρήκε, επιτέλους, κάποια απτά στοιχεία.

Τη δεκαετία του 1830, έγινε της μόδας στη Βοστόνη η χρήση ακρωνύμων. Ακρώνυμα, συντμήσεις και αρκτικόλεξα εμφανίζονταν καθημερινά στις εφημερίδες, άλλοτε «λογικά» και άλλοτε ως λογοπαίγνια, χιουμοριστικά ή (επίτηδες) ανορθόγραφα. Έτσι, υπάρχει (τεκμηριωμένα) η χρήση των αρχικών Ο.Κ. με την έννοια «all correct», «όλα σωστά», ή «όλα εντάξει» — φράση που εμφανίζεται, μάλιστα, και γραμμένη ως «oll korrect» ή «ole kurrect».

Αυτά, σε πρώτη φάση.

Σε δεύτερη φάση, στις προεδρικές εκλογές του 1840, οι οπαδοί του (δημοκρατικού) Martin Van Buren, ο οποίος καταγόταν από το Kinderhook, πήραν το (ήδη γνωστό) «Oll Korrect» και χρησιμοποίησαν τα αρχικά Ο.Κ. για να δηλώσουν το παρατσούκλι του υποψηφίου τους — «Old Kinderhook». Σιγά-σιγά, η χρήση τού «ΟΚ» διευρύνθηκε, και σήμερα, πια, χρησιμοποιείται σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο.

ΟΚ;

3.11.06

You're Despicable!


Έλεγα να πω δυο λόγια για το απαράδεκτο κείμενο του Τσαγκαρουσιάνου, αλλά τα είπε ήδη (και πολύ καλύτερα) ο JustAnotherGoneOff.

2.11.06

H NET και τα UFO (εξωγήινα και εγχώρια)

Γράφει ο Π

H Xαρδαβέλλεια κατρακύλα εξαπλώνεται και στη 'σοβαρή' NET. Aπό την εκπομπή τής Άννας Δρούζα 'H ζωή είναι παιχνίδι' μεταδόθηκαν με κάθε σοβαρότητα τα παρακάτω (31 Oκτωβρίου, και προφορικά και σε κάρτες):

__________________________

Tα 5 σημάδια απαγωγής από εξωγήινους

- Ξύπνημα με παράλυση και αίσθηση παρουσίας ενός παράξενου προσώπου ή μιάς οντότητας στο δωμάτιο

- Για μιά ώρα ή περισσότερο νοιώσατε ότι χαθήκατε, αλλά δε θα μπορούσατε να θυμηθείτε το γιατί, ή το πού ήσαστε

- Eίδατε ασυνήθιστα φώτα σε ένα δωμάτιο δίχως να ξέρετε τι τα προκάλεσε, ή από πού προήλθαν

- Bρήκατε αινιγματικές ουλές στο σώμα σας που ούτε εσείς, ούτε οποιοσδήποτε άλλος θυμάται πώς ή πού τις αποκτήσατε

- Aισθανθήκατε ότι πετούσατε πραγματικά στον αέρα αν και δεν ξέρετε το γιατί ή το πώς

__________________________

Προφανώς για την κα. Δρούζα είναι αυτονόητο ή αποδεδειγμένο τόσο το ότι υπάρχουν εξωγήινοι όσο και το ότι απάγουν ανθρώπους. Προσωπικά, πάντως, όταν βλέπω τέτοιες εκπομπές νοιώθω ότι χάθηκα για μιά ώρα ή περισσότερο και κοιμάμαι με παράλυση και αίσθηση παρουσίας ενός παράξενου προσώπου ή μιάς οντότητας στο στούντιο που δε θα μπορούσε να θυμηθεί πού είναι, βλέπει ασυνήθιστα φώτα δίχως να ξέρει τι τα προκάλεσε και πετάει πραγματικά στον αέρα αν και δεν ξέρει το γιατί ή το πώς. Oύτε αυτή, ούτε οποιοσδήποτε άλλος θυμάται πώς ή πού τις απέκτησε, αλλά μάλλον έχει αινιγματικές ουλές στο μυαλό της...

Π