Μεταφραστικά Μαργαριτάρια - μέρος 3ο

Έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε, συνεχίζω την παράθεση αλιευμάτων από την τηλεόραση. Βέβαια, όπως λένε οι αμερικάνοι, "είναι σαν να πυροβολείς ψάρια μέσα σε βαρέλι". Αλλά δεν νιώθω καθόλου τύψεις. Όταν δίνεις τη δουλειά σε άσχετους (ή, έστω, μαθητευόμενους) μόνο και μόνο γιατί είναι φτηνότεροι, καλά να πάθεις...

Σε ντοκιμαντέρ για έντομα στο MEGΑ, είδα να αναφέρονται κάποια έντομα που δεν είχα ξανακούσει ποτέ: η 100-ποδαρούσα και η 1000-ποδαρούσα. Την ίδια στιγμή ο αφηγητής έλεγε τις αγγλικές λέξεις "centipede" και "millipede", που όμως, για κακή τύχη του μεταφραστή, στα ελληνικά αποδίδονται με τους όρους "σαρανταποδαρούσα" και "μυριόποδο".

Στην ταινία "Ρόμποκοπ 3", αν θυμάμαι καλά, κάποια στιγμή μιλάνε για "3 ανθρώπους κι έναν γερμανό βοσκό". Κι αναρωτιέσαι: μα, καλά, οι βοσκοί δεν είναι άνθρωποι; Και μετά από λίγο βλέπεις, βέβαια, 3 ανθρώπους κι έναν Γερμανικό Ποιμενικό (German Shepherd, το γνωστό μας λυκόσκυλο).

Σε άλλο ντοκιμαντέρ (πολύπαθο είδος, απ' ό,τι φαίνεται), ο αφηγητής μιλούσε για "differences between a dolphin and a porpoise" -- δηλ. τις διαφορές ανάμεσα σε ένα δελφίνι και σε μια φώκαινα (ή γουρουνόψαρο). Και ο μεταφραστής γράφει στους υπότιτλους: "οι διαφορές ανάμεσα σε ένα δελφίνι και μια φάλαινα" -- λες και θα ήταν τόσο δύσκολο να εντοπιστούν ώστε έχρηζαν ειδικής μνείας...

Σε μουσικό ντοκιμαντέρ είδα μια αναφορά σε κάποια μπαρόκ σύνθεση με τον τίτλο "το κανόνι και ο ταγματάρχης". Κάπως παράξενος τίτλος για μουσικό έργο της εποχής του μπαρόκ, θα σκεφτείτε. Όντως. Επρόκειτο για τον Κανόνα σε Ρε Μείζονα (Canon in D Major) του Πάχελμπελ.

Κι ένα τελευταίο σχόλιο: Η αγγλική λέξη "empathy" μπορεί να προέρχεται από την ελληνική λέξη "εμπάθεια", αλλά ο δανεισμός της έγινε με την αρχαία σημασία της "μεγάλης συμπάθειας". Στη νέα ελληνική, η λέξη σημαίνει το αντίθετο -- την αρνητική προκατάληψη εναντίον κάποιου. Να μην τα μπερδεύουμε, κ.κ. συνάδελφοι...