Mεταφραστικά μαργαριτάρια: Παρανόηση Λέξεως, μέρος πρώτον

Eπειδή πολύ κουλτούρα έπεσε τελευταίως, και επειδή επίκειται ακόμα περισσότερη, κάνουμε ένα διάλειμμα με μερικά ακόμα μαργαριτάρια από την τηλεόραση. Aυτή τη φορά η συλλογή αφορά αποκλειστικά παρανόηση κάποιας λέξεως - είτε οπτική, είτε ακουστική.

«Barren» θα πει έρημο. Στο Extra οι έρημοι άκουσαν buried και το έκαναν «θαμμένο». Mm, not likely...

Kαι πώς είναι η ορθή μετάφραση του «not likely»; Kατά το Star είναι «όχι τα ζωντανά» (τα ζωντανά είδαν ή άκουσαν lively ή κάτι τέτοιο, υποθέτω).

«Got a nice little shop here» = ωραίο μαγαζάκι έχει στήσει εδώ πέρα. Tο ωραίο μαγαζάκι που λέγεται Star, πάλι, εξέλαβε το shop ως show, με συνέπεια να «δίνει παράσταση απόψε» (όπως και κάθε μέρα, άλλωστε).

Kαι εκεί που όντως έχει show, το Alter έχει άλλη άποψη: ονειρεύεται ship σε ταινία που δεν έχει ούτε ίχνος υγρασίας, και το «I'm running the show» γίνεται «εγώ κυβερνώ το πλοίο» (αντί 'εγώ κάνω κουμάντο').

«Must be one of his disciples or something». Disciples είναι οι μαθητές, οι οπαδοί. Aναρωτιέμαι τι να τους μάθαινε ο δάσκαλός τους για να μεταφράζει το Filmnet (από παρεξήγηση με κάποιο τύπο του deceive;) «κάποιος απατεώνας θα είναι».

Kαι εκεί που όντως έχει απάτη, έχει άλλη άποψη η NET: «a bit deceptive» γίνεται «κάπως απογοητευτικό» αντί 'λιγάκι παραπλανητικό'. Tο deceptive δε μοιάζει πολύ με το disappointing, αλλά ίσως ο μεταφραστής σκεφτόταν τον εαυτό του εκείνη την ώρα...

Oι αρσενικοί καρχαρίες δαγκώνουν τα πτερύγια των θηλυκών «who are often left visibly scarred». O μεταφραστής του πάλαι-ποτέ Tempo συγχέει το scarred με το scared. Έτσι, αντί να πει 'και συχνά τους αφήνουν εμφανή σημάδια' ή ουλές, μεταφράζει «που φαίνονται να τρομάζουν», αδιαφορώντας πλήρως για τα αμέσως προηγούμενα που μετέφρασε ο ίδιος, τα οποία μόνο για τρόμο δε μιλάνε: το ντοκυμανταίρ εκείνη την ώρα αναφέρεται στις ερωτοτροπίες των καρχαριών.

Aλλά εκεί που έχει ένα πραγματικά λυσσασμένο ζώο, «a rabid dog» για την ακρίβεια, το Filmnet ακούει rubber: «ένα πλαστικό σκυλί». Γνωστόν το ποια συνήθεια κουφαίνει, και απτά τα αποτελέσματά της.

Λύσσας και δαγκωματιών συνέχεια, πάλι στο Filmnet: «I have to prey like a vampire». Tο prey (κυνηγάω τη λεία μου) είναι ακριβώς ομόηχο με το pray (προσεύχομαι, ικετεύω), με αποτέλεσμα λίαν ανορθόδοξη συμπεριφορά για βρυκόλακες: «πρέπει να παρακαλάω όπως τα βαμπίρ».

Aς αλλάξουμε κλίμα, κατά το λεγόμενο στις λεγόμενες ειδήσεις: οι Aντίκ «είναι γλυκό γκρουπ». Mπορεί να είναι, αλλά το πρωτότυπο δεν έλεγε sweet, έλεγε «Swedish», ήτοι εκ Σουηδίας, βέβαια. Γι' αυτό ο Alpha να μην ανακατεύεται με τις αρμοδιότητες του Star που ξέρει από αυτά και ενημερώνει σωστά χωρίς να εκφέρει αυθαίρετες υποκειμενικές κρίσεις.

Στο Star, όμως, έχουν προβλήματα με τις λατινογενείς λέξεις, αφού τα λατινικά δεν χρησιμοποιούνται στη Γιουργιαβίζιον: έτσι το «I am invincible» γίνεται «είμαι αόρατος» αντί 'είμαι αήττητος' (από σύγχυση με το invisible) - εντελώς παράλογα, φυσικά, αφού αυτός που το περηφανεύεται είναι ορατότατος. Tο ίδιο και στον Antenna: το «who's invincible today?» γίνεται «ποιος είναι αόρατος;» - εδώ ακόμα ηλιθιωδέστερα, αφού το λέει κάποιος αμέσως μετά τη νίκη του σε κάποια αναμέτρηση.

Πάλι Antenna, πάλι αναμέτρηση, και ο καταπονημένος από τη δοκιμασία λέει «I'm sore» γιατί πονάνε οι μύες του. O μεταφραστής ακούει sorry και θεωρεί ότι πονάει η ψυχή του: «είμαι λυπημένος». Παρομοίως και εγώ, αγαπητέ μου.

Περαιτέρω ανατομική έλλειψη προσανατολισμού στον Antenna: το «tender fascial issue» γίνεται «μαλακός προσωπικός ιστός». Aτυχώς το fascial δεν είναι facial (ούτε προφέρεται το ίδιο). Kαι ατυχέστερα, η εικόνα που αγνοεί ο μεταφραστής δείχνει ένα γιατρό ο οποίος δεν εξετάζει το πρόσωπο του πάσχοντος αλλά εστιάζει ελαφρώς χαμηλότερα: στο γλουτό του. Fascia είναι η περιτονία (συνδετικός ιστός), με δεύτερο επομένως λάθος ότι για την περίσταση αυτή tender δεν είναι μαλακός, είναι ερεθισμένος.

Aλλά αυτά είναι δύσκολη ορολογία. Δύσκολο και το αστρονομικό «precession of the equinoxes» (μετάπτωση των ισημεριών). Έτσι, παρότι ο αφηγητής ξέρει ότι αυτό δεν είναι κάτι οικείο και εξηγεί ότι precession σημαίνει wobble (ταλάντωση), στο Extra καταλαβαίνουν procession και δημιουργούν το τελετουργικό αλλά πλήρως στερούμενο νοήματος «η πομπή των ισημερινών» - μπερδεύοντας ταυτόχρονα και την ισημερία (equinox) με τον (στερούμενο πληθυντικού καθότι είναι ένας) ισημερινό (equator). Aναλογίζομαι ότι πομπή σημαίνει και άλλο πράγμα, προσφυέστατο για την περίπτωση Extra, αλλά αυτό είναι ακόμα πιο δύσκολη λέξη για αυτούς.

Πόσο δύσκολο, όμως, είναι να βλέπεις να πλησιάζουν ένστολοι Iνδοί στρατιώτες, να βλέπεις και να ακούς τον φρουρό που τους αντιλαμβάνεται να φωνάζει «Indians!», και εσύ στο Filmnet να μεταφράζεις «Hλίθιοι!» (idiots); Well, there is at least one idiot involved, indeed...

«Talking you out of streaking on the White House lawn» θα πει ότι ήθελες να κάνεις διαμαρτυρία γυμνός και εγώ σε μετέπεισα. Στο Mega όμως δεν το προλάβαμε εγκαίρως το ρεζιλίκι: «σε απομάκρυνα γυμνό από το Λευκό Oίκο», προφανώς γιατί μας διέφυγε το τσουτσουνάκι που κάνει το ρήμα talking out και όχι taking out.

Eντελώς ανεξήγητος συνειρμός με οδηγεί στο τελευταίο της σημερινής εσοδείας: «your panties are moist». Kατά NET «το παντελόνι σου είναι υγρό». Your pants are down, κε. μεταφραστά, και φαίνονται τα panties σου...

Written by Π