5.1.07

Λογική και Αναισθησία — Redux

Στο ποστ της 14ης Οκτωβρίου με τίτλο Λογική και Αναισθησία – Μέρος Β΄: Αναισθησία, η φίλη Mauve_All έγραψε πρόσφατα ένα μακροσκελές (με την καλή έννοια...) σχόλιο που σκέφτηκα πως είναι κρίμα να πάει "χαμένο" — κι έτσι, το αναδημοσιεύω.

Καλή ανάγνωση

cyrusgeo


___________________________________________


Σε μία κοινωνία όπου δεν έχουν καλυφθεί πλήρως οι βασικές ανάγκες επιβίωσης και ασφάλειας στο 100% του πληθυσμού της, ίσως ακούγεται λίγο προκλητικό να μιλάμε για κονδύλια στην τέχνη. Δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι θέμα προτεραιοτήτων. Το πρόβλημα με τις κυβερνήσεις παγκοσμίως είναι αρχικά η έλλειψη ανθρωπισμού και αργότερα, πολύ αργότερα, η έλλειψη ευαισθησίας για την τέχνη.

Σε μια χώρα, όπως είναι η Ελλάδα όπου οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες είναι συγκριτικά μικρές και συγκαλύπτονται με μεγαλύτερη ευκολία από ό,τι για παράδειγμα στην Αργεντινή ή το Μαρόκο, ίσως έχουμε το προνόμιο να ασχολούμαστε με την κορυφή της πυραμίδας των αναγκών, εμείς σαν άτομα, και κατ’ επέκταση οι κυβερνήσεις μας, οι τελευταίες βέβαια χωρίς καμία ουσιαστική θέση, στάση ή πρόταση λειτουργούν περισσότερο χρυσώνοντας το χάπι στον ...απλό λαό (sic) με πυροτεχνικές πρακτικές. Και ειδικά εδώ, όπου έχουμε γαλουχηθεί με θεωρίες περί δήθεν πνευματικής ανωτερότητας του πολιτισμού μας, συγχέοντας αριστοτεχνικά την αρχαιότητα με το παρόν ή ακόμα και με το μέλλον, και πώς «όλοι οι άλλοι λαοί μας οφείλουν τα φώτα του πολιτισμού» και μπλα μπλα μπλα, είναι πραγματικά δύσκολο να μην αγανακτήσουμε με τη σημερινή κατάντια.

Ας πρυτανεύσει όμως πρώτα η λογική στις κυβερνήσεις και στα άτομα, και έπειτα η ευαισθησία: δείτε το παράδειγμα της Γαλλίας. Μια χώρα με τη δική της μακρά παράδοση στη λογοτεχνία, τη ζωγραφική, τη μουσική, το θέατρο κλπ, καλείται να αντιμετωπίσει σφοδρές κοινωνικές ταραχές. Γιατί; Γιατί (όπως έχω ξαναγράψει κι αλλού αν θυμάμαι καλά) αυτός που πεινάει, δεν πιάνει να διαβάσει Ρουσσό, πιάνει πέτρα.

Σε μια ιδανική κοινωνία, κατά τη γνώμη μου, οι άνθρωποι θα είχαν εξασφαλισμένες και εκπληρωμένες τις βασικές τους ανάγκες επιβίωσης και ασφάλειας και θα ασχολούνταν ολημερίς και οληνυχτίς με τη μουσική, την ποίηση, την αρχιτεκτονική και το δράμα (τα συμπόσια είναι προαιρετικά :) ). Κανένας μας όμως δε ζει στην ιδανική κοινωνία, άρα είναι σημαντικό να βρεθεί η χρυσή τομή. Και ενώ προσωπικά είμαι υπέρ του ανοίγματος της τέχνης στις λεγόμενες μάζες, βρίσκω πως η τέχνη δε μπορεί να καλείται να εκτελέσει τον κοινωνικό ρόλο που ενδεχομένως να έχει εν απουσία σοβαρών και στιβαρών κοινωνικών δομών και θεσμών. Taking Hamlet to the hamlets? Oh, sure... But you have to feed them first.

Η ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στις κυβερνητικές πολιτικές και την ιδιωτική πρωτοβουλία είναι, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι, ότι ένα κράτος με σεβασμό προς τους πολίτες (τι κλισέ!) οφείλει να προσφέρει δομές μέσα στις οποίες δίνεται τουλάχιστον η δυνατότητα να εκπληρωθεί η ανάγκη για προσωπική έκφραση και καλλιτεχνική δημιουργία με παράλληλη εξασφάλιση της αξιοπρέπειας του ατόμου (κι όχι να λιώνουν τα παπούτσια τους οι ηθοποιοί σε διαφημιστικά σποτ και να γερνάνε οι συγγραφείς πίσω από γκισέ για να τα φέρουν βόλτα). Αντιθέτως, η ιδιωτική πρωτοβουλία δε φαίνεται να κινητοποιείται από ανιδιοτελή κίνητρα. Αντιμετωπίζει και την τέχνη ως ένα ακόμα προϊόν στο οποίο επενδύει, κερδίζοντας, εκτός από μετρητά, την χρυσοποίκιλτη αίγλη της ευαισθησίας προς αυτό το εκλεπτυσμένο αγαθό, την Τέχνη! Η Τέχνη θέλει χρήματα. Σαφώς. Και ο καλλιτέχνης το ίδιο. Και όχι τόσο για να χτίσει βίλες και πισίνες, περισσότερο ίσως για να εξαγοράσει τον ελεύθερο χρόνο και την ψυχική ηρεμία που χρειάζεται για να δημιουργήσει. Σημαντικό; Μόνο στο μέτρο που επιτρέπει ο δείκτης της ανεργίας.

Η ισορροπία ανάμεσα στα δύο άκρα είναι πάντα η μεγάλη πρόκληση. Σας αρέσουν οι Ελβετοί; Άφθονο χρήμα αλλά καμία μα καμία καλλιτεχνική παρουσία ή δραστηριότητα παγκοσμίως. Ή προτιμάτε τους Χιλιανούς που γράφουν την υπέροχη ποίησή τους τρώγοντας τηγανισμένες φλούδες πατάτας; Ή μήπως τους Έλληνες που συνηθισμένοι να μιλούν για «ημέτερους» (και όχι άδικα, θα πρέπει να πω) συνειδητοποιούν πικρά ότι άπαξ και είσαι εκτός, εκτός θα παραμείνεις;

Η Ελλάδα δυστυχώς δεν είναι η χώρα των πολλαπλών ευκαιριών, όσο κι αν πολλοί κόπτονται για το αντίθετο. Πού είναι οι (κρατικοί ή μη) διαγωνισμοί για νέους καλλιτέχνες; Ένας κάθε χρόνο που μάλιστα περνάει και στα ψιλά; Ουάου. Συγκινηθήκαμε. Στη Βρετανία διοργανώνονται εκατοντάδες – για να μη μιλήσω για φεστιβάλ. Και δεν μπορώ να έχω άλλη αντιμετώπιση πλην αυτής της μίζερης στάσης της νέας και φερέλπιδος που δεν την παίζουνε τα συμφέροντα (ουά, θα κλάψω αν και δεν είναι ακριβώς η περίπτωσή μου) γιατί κοιτώ γύρω μου και τι βλέπω; Το κεκτημένον απωλεσθείν αδύνατον. Εβδομήντα πέντε ετών ο άνθρωπος κι ακόμα ανεβαίνει στο σανίδι (αντί να φτιάξει ομάδα με νέους ηθοποιούς). Γκρίνια για τα ίδια και τα ίδια ξένα έργα που ανεβαίνουν στο θέατρο και «δεν υπάρχουν Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς» (διότι κανένας δε θα έρθει να δει το έργο σου αν δεν είσαι ο Τένεσι Ουίλλιαμς ή αν δεν έχεις κάνει τουλάχιστον τηλεόραση, βρε παιδί μου). Χρυσές μετριότητες στη λογοτεχνία απολαμβάνουν τον τίτλο του μπεστσελερίστα έχοντας πουλήσει μόλις 257 αντίτυπα (εντός Λεκανοπεδίου βεβαίως διότι άλλο μέτρο δεν υπάρχει) και να οι δεύτερες «εκδόσεις» και ουχί «ανατυπώσεις» στα εξώφυλλα των βιβλίων. Οι νέοι εικαστικοί επαφίενται ακραιφνώς στην ιδιωτική πρωτοβουλία (και ας μου ονομάσει κάποιος από μνήμης πέντε Έλληνες curators, please) ενώ φημολογείται πως υπάρχει ειδική ομάδα υποστήριξης για την αποτροπή αυτοκτονιών από καλλιτέχνες της κλασσικής μουσικής, οι οποίοι αποθαρρύνονται από τη μονοδιάστατη προοπτική της ΕΡΤ.

Η Τέχνη λοιπόν έπεται. Κι όταν έρθει η σειρά της, δε χρειάζεται μόνο χρήματα αλλά και χώρο.

Αχ, ρε Ελλάδα, βαριέσαι.

Mauve_All

20 comments:

Π said...

Aπολύτως δικαιολογημένη η αναβάθμιση του σχολίου αυτού σε ποστ!
Mauve_All, δράττομαι της ευκαιρίας για να σου πω και για το άλλο 'εκπρόθεσμο' σχόλιό σου: τη μέρα που έβαλες τα παραθέματα από τον Ονφρέ, κατά σύμπτωση αυτό το βιβλίο διάβαζα (βλέπε great minds κτλ κτλ).

ο δείμος του πολίτη said...

Θα συμφωνήσω με τον π. Η άποψη μου άρεσε πολύ. Ωστόσο, αν δε φωνάξουν και κάποιοι τότε η κατάσταση θα γίνει χειρότερη. Προσωπικά, τα βλέπω σε ένα δήμο -όπου δραστηριοποιούμαι κοινωνικά και πολιτικά- που άφησε να χαθούν ευκαιρίες οργάνωσης από τα κάτω καλλιτεχνικών ομάδων για να φτάσουμε στα πυροτεχνήματα και τις φιέστες. Μπορούν όμως να δοθούν ενισχύσεις για τη δημιουργία συλλόγων. Δεν είναι μόνο το κράτος. Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει -είναι υποχρεωμένη- να παίξει ένα τέτοιο ρόλο με την όποια παρέμβαση μπορεί να έχει στην τοπική κοινωνία. Όχι όμως με τη έννοια της γιορτής των Αγγέλων στη Θεσσαλονίκη και τα σκυλάδικα. Να οργανώσει συλλόγους, να ιδρύσει φορείς καλλιτεχνικής παρεμβάσεις και να τους ενισχύει τουλάχιστον ηθικά (αν δεν μπορεί υλικά). Έχουμε τρόπους. Θέληση έχουμε; Μπορούμε να το τρέξουμε αυτό; Αυτά είναι τα ερωτήματα που μηρυκάζω καθημερινά στη δημαρχείο.

cyrus said...

Π, σύμπτωση κι αυτό; Ε; :-Ρ

Δείμε, χαρά στο κουράγιο σου...

Anonymous said...

Cyrus, η εκτίμηση είναι αμοιβαία. Ευχαριστώ και πάλι.

Ελα ντε, Π, τι θα γίνει, με παρακολουθείτε; (Σοβαρά πάντως, αν τελειώσατε ήδη τον Ονφρέ, θα είχε ενδιαφέρον ένα σχετικό ποστ).

Δείμε, η τοπική αυτοδιοίκηση είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση. Φαίνεται να έχουμε ξεπεράσει την εποχή που οι καλλιτεχνικές δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης εξαντλούνταν σε εργαστήρια βιτρώ και χορωδίες και οι καλλιτεχνικές τους εκδηλώσεις στα Χριστούγεννα και τα Κούλουμα. Όλο και πιο συχνά βλέπουμε εκθέσεις φωτογραφίας και ζωγραφικής, κινηματογραφικά φεστιβάλ, θεατρικές ομάδες και μια γενικότερη πολιτιστική κίνηση. Πιστεύω όμως ότι η τοπική αυτοδιοίκηση αντιλαμβάνεται τη δύναμή της περισσότερο με την αρνητική έννοια, αυτή της εξουσίας, και όχι τη δύναμη με την έννοια διαμόρφωσης ενός γενικότερου πολιτικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος για τους πολίτες. Προσπαθώντας να αποφύγω να μιλήσω πάλι για ημέτερους, ρωτώ, ποια είναι η διαδικασία επιλογής των εκδηλώσεων ενός δήμου; Υπάρχει ένας άνθρωπος υπεύθυνος ο οποίος ψάχνει, ανακαλύπτει και κάνει υπεύθυνες προτάσεις;

Έχω την αίσθηση πως η δυσπιστία των πολιτών προς την τοπική αυτοδιοίκηση είναι φανερή ακόμα και στην αντιμετώπιση των εκδηλώσεων αυτών. Οι δημοτικές βιβλιοθήκες είναι άδειες, οι εκθέσεις των υπό την αιγίδα των δήμων παραμένουν ένα αξιαγάπητο couleur local, πράγματα για τα οποία όλοι είναι περήφανοι που συμβαίνουν στην πόλη τους αλλά κανένας δεν πηγαίνει να τα δει. Και για να ξαναγυρίσω στο νόημα του αρχικού ποστ, κανένας δε μπορεί να απαιτήσει από τον πολίτη να παραμερίσει και να παραβλέψει το σωρό των σκουπιδιών για να μπει στο δημοτικό θέατρο και να δει μια παράσταση. Πονάει, πώς θα το κάνουμε;

Π said...

Mauve_All: Για τον Oνφρέ τι ποστ να κάνω όταν αυτό που μου έρχεται είναι να βάλω το 50% του βιβλίου ως παραθέματα;

ο δείμος του πολίτη said...

Ρωτάς ποια είναι η διαδικασία επιλογής των εκδηλώσεων ενός δήμου και αν υπάρχει ένας άνθρωπος υπεύθυνος ο οποίος ψάχνει, ανακαλύπτει και κάνει υπεύθυνες προτάσεις. Απαντώ ότι πολύ συχνά είναι θέμα ημετέρων, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Βλέπω σε όλη την Ελλάδα να γίνονται προσπάθειες -λίγες βέβαια στην αρχή- διαγωνισμών. Προσπάθειες να ενισχυθούν σύλλογοι και αυτό το πράγμα ανά περιοχή να παίρνει το δρόμο του και να ενδυναμώνεται με τη στήριξη των πολιτών. Συχνά όμως και η απαιδευσιά των πολιτών και η αδιαφορία των πολιτικών δεν έχουν τα θεμιτά αποτελέσματα. Άλλοτε η καλή ιδέα σκοντάφτει στην αλλαγή του πολιτικού προσώπου και πια χάνεται ό,τι δημιουργήθηκε. Είναι όμως νομίζω ο μόνος φορέας αυτή τη στιγμή που μπορεί να αγωνιστεί για να ξεφύγουμε από την πολιτιστική κατάπτωση του σκυλάδικου, του αμερικάνικου σινεμά και της ερημιάς της πολιτιστικής μας μοναξιάς.

roidis said...

μου άρεσε πολύ το ποστ, αν και νομίζω ότι έστω και όπως είναι οι κοινωνική πραγματικότητα, πρέπει να ξοδεύονται ΚΑΙ χρήματα προς τις τέχνες (δεν μιλώ για "έτεχνες" συναυλίες, έτσι...)

όσο για τον Ονφρέ, που μάλλον ήμουν ο πρώτος που του έκανε πόστ...(Ιαν.2006 + Δεκ 2006)

Μετά το διάβασμα του βιβλίου του, είμαι λίγο απογοητευμένος, κι αυτό γιατί έπεσε στην παγίδα του θεολογείν ή αντι-θεολογείν, αντί να δώσει το βάρος στο τι είναι, και τι πρέπει να είναι ένα Κοσμικό κράτος... Αντί των "μομφών" του, με την καλή έννοια προς Επίκουρο, Κάντ, Σπινόζα κλπ. Δεν εξετάζει καθόλου τον κοινωνικό τους περίγυρο που τους έκανε να προσαρμόσουν τις ιδέες τους προκειμένου να συνεχίσουν το έργο τους.

Τέλος πάντων η συμβολή είναι συμβολή και την επικροτώ...

(τώρα πια θα είμαι στο roides.wordpress)

cyrus said...

Mauve_All, το βήμα εδώ είναι πάντοτε ανοιχτό...

Δείμε, να δούμε πότε ο πολιτισμός στην Ελλάδα θα πάψει να είναι το έργο μεμονωμένων ανθρώπων και θα γίνει έργο της οργανωμένης πολιτείας...

Ροΐδη, την είδα την αλλαγή. Θα αλλάξω το λινκ μου σε λίγες μέρες, που θα αναβαθμίσω το template και θα αναγκαστώ να ξαναπεράσω τα λινκ ένα-ένα...

CLOSER91 said...

Για να γινει ο πολιτισμος εργο της οργανωμενης πολιτειας θα πρεπει αυτη η πολιτεια να απαρτιζεται απο ανθρωπους που εχουν αποκτησει την καταλληλη παιδεια που θα τους επιτρεψει να το κανουν πραξη. πως ομως θα προκυψει αυτη η παιδεια; απο τον "πολιτισμο" των απολιτιστων;

cyberdustz said...

Μία κουβέντα αρκεί: «Φοβού την οργανωμένη κοινωνία που θα αναλάβει την προώθηση του πολιτισμού». Δια ταύτα δεν αντιλαμβάνομαι όλο το μοιρολόι του θέματος. Θέλετε να γίνεται δημόσιοι υπάλληλοι?

cyrus said...

Τι άσχετο ήταν αυτό, βρε cyberdust; Ποιος μίλησε για δημοσίους υπαλλήλους;

cyberdustz said...

Σωστά, παρανόησα. Δημοτικοί υπάλληλοι λοιπόν. Αυτό κατάλαβα από όλο το μοιρολόι. Δεν σας χρηματοδοτούν οι δήμοι.

cyrus said...

Τότε — λυπάμαι, αλλά δεν κατάλαβες τίποτε. Και η διατύπωση μιας πολιτικής άποψης δεν είναι "μοιρολόι", φυσικά...

Π said...

Roidis: παρά τη συμφωνία μου με πολύ μεγάλο μέρος των γραφομένων του Oνφρέ, έχω και εγώ κάποιες (άλλες) ενστάσεις, αλλά επειδή εδώ είμαστε εκτός θέματος ας το συζητήσουμε σε κάποιο σχετικότερο ποστ.

Για τους φίλους σημειώνω ότι το λινκ προς το νέο μπλογκ του roidis δεν μπήκε σωστά. H διεύθυνση είναι:

http://roides.wordpress.com/

Anonymous said...

Cyberdust: Για το «Φοβού την οργανωμένη κοινωνία που θα αναλάβει την προώθηση του πολιτισμού» σας δίνω δίκιο. Για το "μοιρολόι του θέματος" επίσης.
Αντιπροτείνετε λοιπόν για να είστε καλύτερός μας. Σας ακούμε.

cyberdustz said...

Αφού συμφωνούμε στις πέντε λέξεις που έθεσα, που διαφωνούμε? Έναν πολιτισμό δεν μπορείς να το προωθήσεις και λιγότερο να το επιβάλεις. Όπου το προσπάθησαν αυτό σήμαινε ο θάνατος του πολιτισμού. Εγώ βλέπω να υπάρχει ένας νεοελληνικός πολιτισμός υπέροχος, οπότε δεν νοώ τι θέλετε να πείτε με την προώθηση. Μπορεί να μην είναι της αρεσκείας μου ή της αρεσκείας σας, αυτό όμως δεν το κάνει υποδιέστερο έναντι άλλων πολιτισμών. Αυτό που δεν καταλαβαίνω σε μερικά άτομα είναι γιατί ντε και καλά πρέπει να μας αρέσει η κλασσική μουσική και να την ακούμε, ή να είμαστε θαυμαστές του Σαίξπηρ και να ξέρει ο κάθε απλός λαός αποσπάσματα από το Άμλετ. Η κλασσική μουσική του ελληνικού χώρου δεν είναι η κλασσική μουσική της κεντρικής Ευρώπης, και το αντίθετο. Σύμφωνοι, δεν ανεδείχθη ένας ισάξιος του Σαίξπηρ, αλλά αυτό φταίνε οι σνομπ κουλτουριάρηδες που περιφρονούσαν το κάθε τι ελληνικό και προτιμούσαν τα έργα τους να διαδραματίζονται στο Παρίσι (μέσω των Ιόνιων νήσων :=) ) και οι ήρωες να έχουν ξενικά ονόματα. Μη σου φαίνετε παράξενο ότι και οι θεατές προτίμησαν με τι σειρά τους τα ξένα πρότυπα και γνήσια προϊόντα (δηλαδή θεατρικά έργα) από τα εγχώρια ιμιτασιόν. Από δικιά μου πείρα να σου πω την εμπειρία μου με τον θεατρικό έργο «Περιμένοντας τον Γκοντό». Το είχα διαβάσει σε βιβλίο, το είδα σε παραγωγή του BBC, και έτρεξα να το δω στο θέατρο. Παρά τις καλές κριτικές στις εφημερίδες και όλη την διαφήμιση που του έγινε, το θέατρο ήταν άδειο και παραξενεύτηκα. Μετά το τέλος της παράστασης το βρήκα απόλυτα φυσιολογικό αυτό. Δεν άξιζε η παράσταση, οι ηθοποιοί ήταν για τα μπάζα (αν και διάσημοι από την τηλεόραση) και ο σκηνοθέτης για φτύσιμο. Θέλω να πω, πιο πολύ σεβασμό στους οι θεατές και στον πολιτισμό του λαού. Δεν ξεγελιούνται τόσο εύκολα.

Anonymous said...

Δείμε, παρατηρώ ότι η φράση σας «Συχνά όμως και η απαιδευσιά των πολιτών και η αδιαφορία των πολιτικών δεν έχουν τα θεμιτά αποτελέσματα» θα ήταν πιο κοντά στη δική μου αλήθεια με την εξής αντιστροφή: «Συχνά όμως και η αδιαφορία των πολιτών και η απαιδευσιά των πολιτικών δεν έχουν τα θεμιτά αποτελέσματα». Ίσως δε διαφωνούμε τόσο ριζικά αλλά είναι κάποιες φορές εύκολο να χρεώνουμε απαιδευσιά στους πολίτες και να ξεμπερδεύουμε μ’ όλα αυτά. Ίσως πάλι η απαιδευσιά και η αδιαφορία (πολιτών ή πολιτικών) να είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Διαφορετικά, μπορεί να μη χρειαζόταν να δίνετε τις μάχες που δίνετε κάθε μέρα στην υπηρεσία σας.

Cyberdust, αν κατάλαβα καλά από το μήνυμά σας, αισθάνεστε ελεύθερος υπό την έννοια ότι δε σας επιβάλλεται κανενός είδους πολιτισμός; Ελπίζω να αστειεύεστε, βέβαια.
Και πού ακριβώς βλέπετε γύρω σας έναν «υπέροχο νεοελληνικό πολιτισμό»; Βοηθήστε με γιατί μπορεί να χάνω κάτι πραγματικά αξιόλογο. Πολιτισμός μιας χώρας δε θεωρείται η μία το χρόνο εκδήλωση που θα γίνει ούτε οι μεμονωμένες προσπάθειες ορισμένων. Αλλά.. «υπέροχος νεοελληνικός πολιτισμός»; Σε τι αναφέρεστε; Στη μουσική, τη λογοτεχνία, το θέατρο; Σε τι;

Δεν υποστηρίζω την άποψη ότι ο ελληνικός λαός (sic) οφείλει να γνωρίζει τον Άμλετ, αν και δε θα ήταν κακό. Πιαστήκατε από το λογοπαίγνιό μου «taking Hamlet to the hamlets» γι αυτό το λέω αλλιώς: ας γνωρίζει ο ελληνικός λαός τον Καζαντζάκη, ας γνωρίζει τον Κορνάρο. Ας τολμήσει κάποιος να δώσει μια παράσταση του «Ερωτόκριτου» στην Έδεσσα ή στη Δραπετσώνα, στους απολυμένους από τις κλωστοϋφαντουργίες ή τα λιπάσματα, κι ας βάλει 15 ευρώ εισιτήριο, αντί για 25. Να δούμε, το ξανακάνει; Αυτό ήταν και το βασικό μήνυμα του ποστ. Όσο για τους σνομπ κουλτουριάρηδες, μαζί σας. Η ..σνομπαρία και η φανφάρα αποστρέφουν τον περισσότερο κόσμο από την τέχνη. Ο λόγος όμως για τον οποίο δεν αναπτύχθηκε σπουδαία λογοτεχνία στην Ελλάδα δεν ήταν ο ελιτισμός των συγγραφέων φυσικά αλλά το γεγονός ότι στη χώρα μας δεν υπήρξε ποτέ κραταιή αστική τάξη, περιβάλλον δηλαδή που θα συντηρούσε την αξιόλογη λογοτεχνική παραγωγή. Εξαιρέσεις υπάρχουν βεβαίως. Υπήρξε ο Βενέζης, υπήρξε ο Καραγάτσης. Αλλά κι αυτές οι ελάχιστες εξαιρέσεις, πού βρίσκονται σήμερα στον «υπέροχο νεοελληνικό πολιτισμό» που βλέπετε γύρω σας;

cyberdustz said...

Πολιτισμός δεν είναι μόνο το Μέγαρο Μουσικής, αλλά και η μικρή οινοταβέρνα με τις άβουλες ψάθινες καρέκλες, τη μπόχα του αέρα να βρωμάει ξύδι, ο γέρος ρεμπέτης σε μία σκοτεινή γωνιά να τραγουδά τον πόνο του, και ας κανείς δεν τον ακούει πια και όλοι οι θαμώνες έχουν φύγει. Αυτές οι εικόνες τείνουν να εκλείψουν και οι παλιές ταβέρνες έχουν μεταλλαχθεί σε φαστφουντάδικα αμερικάνικου τύπου.

Ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός δεν είναι ελιτιστικός, εκδηλώνεται διαφορετικά. Είναι η δουλειά που γίνεται με τις χορωδίες του δήμου που προσπαθούν να τραγουδήσουν τις συνθέσεις του Χατζιδάκι, και ας ρέει στο αίμα τους το κλαρίνο και θα προτιμούσαν το μπάλο από το βαλς. Χορωδίες που οι δημότες ίσος θα τις ακούσουν δημόσια μόνο μια φορά το χρόνο (ή και καθόλου) αλλά βρίσκονται συνεχώς στα ταξίδια στα διάφορα φεστιβάλ που γίνονται στα Βαλκάνια και σε όλη την Ευρώπη. Επίσης όλα αυτά τα δημοτικά ωδεία που μαθαίνει η νεολαία κιθάρα και κάνει διαγωνισμούς στις Ισπανικές συνθέσεις φλαμένκο. Οι θεατρικές ομάδες με τους ερασιτέχνες ηθοποιούς, από όπου μαθαίνουν οι δημότες για τον Σαίξπηρ. Τα δημοτικά σινεμά που προβάλουν τον Λυντς και γίνονται συζητήσεις για τον Μούρ.
Και τέλος, ο σύγχρονος πολιτισμός είναι τα διάφορα πανηγύρια και τις ατελείωτες γιορτές που γίνονται το καλοκαίρι σε όλα τα χωριά τις Ελλάδος.

cyrus said...

Cyberdust, ειλικρινά με μπερδεύεις -- από τη μια λες ότι διαφωνείς, κι απ' την άλλη λες περίπου αυτά που λέμε κι εμείς...

cyberdustz said...

Έλα ντε, τώρα με μπέρδεψες εσύ… Μάλλον θα παρανόησα το κείμενο και αρπάχτηκα από μία φράση.